ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων
& Διατροφής του Ανθρώπου

Λαχανοκομία

Περιεχόμενο Μαθήματος

1. Εισαγωγικές Έννοιες – Ποιότητα και διατροφική αξία των λαχανικών
2. Αντικείμενο λαχανοκομίας, ποιότητα κηπευτικών, υφιστάμενη κατάσταση, εμπορία και προοπτικές καλλιέργειας κηπευτικών. Ταξινόμηση κηπευτικών.
3. Επίδραση εναέριου και ριζικού περιβάλλοντος στις καλλιέργειες κηπευτικών
4. Επίδραση χαρακτηριστικών εδάφους στην ανάπτυξη των κηπευτικών. Υποστρώματα καλλιέργειας κηπευτικών για σπορά σε φυτώρια και για εκτός εδάφους καλλιέργειας (τύρφη, κομπόστ, κόκος, περλίτης, πετροβάμβακας, ελαφρόπετρα). Επίδραση συστατικών αέρα, ηλιακής ακτινοβολίας, θερμοκρασίας, υγρασίας αέρα και ανέμου στις καλλιέργειες κηπευτικών.
5. Tεχνικές υπαίθριας καλλιέργειας κηπευτικών - Γενικά
6. Συμβατική υπαίθρια καλλιέργεια (χαρακτηριστικά, εποχές καλλιέργειας, πρωιμότητα). Καλλιέργεια με εδαφοκάλυψη, χαμηλή κάλυψη, σκίαση. Βιολογική καλλιέργεια κηπευτικών. Υπαίθρια καλλιέργεια σε ερασιτεχνικούς λαχανόκηπους.
7. Καλλιέργεια κηπευτικών στο θερμοκήπιο - Γενικά
8. Σκοπιμότητα καλλιέργειας κηπευτικών στο θερμοκήπιο. Κατασκευαστικά χαρακτηριστικά θερμοκηπίων (σχήμα, διαστάσεις, σκελετός, υλικά κάλυψης).Εξοπλισμός θερμοκηπίων (συστήματα εξαερισμού, θέρμανσης και εξοικονόμησης ενέργειας, σκίασης, δροσισμού, εμπλουτισμού με CO2, τεχνητού φωτισμού). Δικτυοκήπια. Υδροπονικές καλλιέργειες κηπευτικών.
9. Εγκατάσταση καλλιέργειας κηπευτικών
10. Τρόποι πολλαπλασιασμού κηπευτικών. Θερμοκρασία φυτρώματος των σπόρων. Κατεργασία εδάφους. Απολύμανση εδάφους. Εγκατάσταση καλλιέργειαςκηπευτικών με απευθείας σπορά. Εγκατάσταση καλλιέργειας κηπευτικών με μεταφύτευση. Φυτώρια κηπευτικών. Τρόποι και μέσα σποράς κηπευτικών στα φυτώρια. Εμβολιασμός κηπευτικών. Πυκνότητες και αποστάσεις σποράς ή φύτευσης κηπευτικών.
11. Καλλιεργητικές φροντίδες κηπευτικών
12. Άρδευση κηπευτικών καλλιεργειών. Λίπανση κηπευτικών καλλιεργειών. Έλεγχος ζιζανίων – φυτοπροστασία στις καλλιέργειες κηπευτικών. Έλεγχος κλίματος στις κηπευτικές καλλιέργειες θερμοκηπίου. Εφαρμογή φυτορυθμιστικών ουσιών στα κηπευτικά. Κλάδεμα – Υποστύλωση κηπευτικών. Υποβοήθηση καρπόδεσης στις καλλιέργειες θερμοκηπίου.
13. Καλλιέργεια καρποδοτικών λαχανικών με έμφαση σε τομάτα, αγγούρι και καρπούζι
14. Υφιστάμενη κατάσταση και οικονομική σπουδαιότητα των καλλιεργειών. Εισαγωγές, εξαγωγές και προοπτικές. Εγκατάσταση και τεχνικές καλλιέργειας στην ύπαιθρο και το θερμοκήπιο. Συγκομιδή, διαλογή, συσκευασία, μεταφορά και μετασυλλεκτική συντήρηση.
15. Καλλιέργεια ριζωδών κηπευτικών με έμφαση σε πατάτα, καρότο και κρεμμύδι
16. Υφιστάμενη κατάσταση και οικονομική σπουδαιότητα των καλλιεργειών. Εισαγωγές, εξαγωγές και προοπτικές. Εγκατάσταση και τεχνικές καλλιέργειας. Συγκομιδή, διαλογή, συσκευασία, μεταφορά και μετασυλλεκτική συντήρηση.
17. Καλλιέργεια φυλλωδών λαχανικών με έμφαση σε μαρούλι, λάχανο και σπανάκι
18. Υφιστάμενη κατάσταση και οικονομική σπουδαιότητα των καλλιεργειών. Εισαγωγές, εξαγωγές και προοπτικές. Εγκατάσταση και τεχνικές καλλιέργειας. Συγκομιδή, διαλογή, συσκευασία, μεταφορά και μετασυλλεκτική συντήρηση.
19. Καλλιέργεια πολυετών κηπευτικών (σπαράγγι – αγγινάρα)
20. Υφιστάμενη κατάσταση και οικονομική σπουδαιότητα των καλλιεργειών. Εισαγωγές, εξαγωγές και προοπτικές. Εγκατάσταση και τεχνικές καλλιέργειας. Συγκομιδή, διαλογή, συσκευασία, μεταφορά και μετασυλλεκτική συντήρηση.

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Αντικείμενο του μαθήματος ‘Λαχανοκομία’ είναι η εξοικείωση των φοιτητών σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο με την υφιστάμενη κατάσταση και τις προοπτικές της παραγωγής κηπευτικών στην ύπαιθρο και υπό κάλυψη, την διατροφική αξία των κηπευτικών, την οικονομικότητα της καλλιέργειας, την υφιστάμενη κατάσταση και τις δυνατότητες μείωσης των εισαγωγών και αύξησης των εξαγωγών, τις τεχνικές της καλλιέργειας κηπευτικών με εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών, καθώς και τους μετασυλλεκτικούς χειρισμούς των κηπευτικών.

Έμφαση δίνεται στις αρχές της ολοκληρωμένης διαχείρισης της παραγωγής, την εφαρμογή ορθών γεωργικών πρακτικών, τις απαιτήσεις για πιστοποίηση, καθώς στις απαιτήσεις για βιωσιμότητα και αύξηση της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής Λαχανοκομίας.

Επιπρόσθετα αντικείμενο του μαθήματος ‘Λαχανοκομία’ είναι η εξοικείωση των φοιτητών με την εξειδίκευση στις τεχνικές καλλιέργειας ορισμένων κηπευτικών που είναι αντιπροσωπευτικές για ορισμένες ομάδες αυτών (καρποδοτικά κηπευτικά, θερμοκηπιακά, βολβώδη και ριζοκονδυλώδη, φυλλώδη και πολυετή).

Μετά την ολοκλήρωση και την επιτυχή εξέταση του μαθήματος ο φοιτητής θα γνωρίζει ποια καλλιεργούμενα φυτά είναι κηπευτικά, ποια είναι η διατροφική τους αξία, ποια είναι η υφιστάμενη κατάσταση στην ελληνική λαχανοκομία (όσον αφορά εκτάσεις, παραγωγικότητα, εισαγωγές & εξαγωγές, οικονομικότητα καλλιέργειας), ποιες είναι οι σύγχρονες τεχνολογίες εγκατάστασης και παραγωγής κηπευτικών (φυτώρια, τεχνικές πρωίμισης, θερμοκήπια, υδροπονική καλλιέργεια) και ποιες μεταχειρίσεις υφίστανται τα κηπευτικά μετά την συγκομιδή τους.

Επίσης, ο φοιτητής θα είναι σε θέση να πραγματοποιήσει μία τεχνική μελέτη για καλλιέργεια κηπευτικών, να καλλιεργήσει ο ίδιος κάποιο κηπευτικό ως παραγωγός, να παρέχει συμβουλές σε παραγωγούς για την καλλιέργεια κηπευτικών, να εργασθεί σε πιστοποιητικούς οργανισμούς βιολογικών κηπευτικών καθώς και κηπευτικών ολοκληρωμένης διαχείρισης της παραγωγής και να απασχοληθεί σε ερευνητικά προγράμματα σχετικά με τα κηπευτικά.

Βιβλιογραφία

1. Σάββας, Δ., 2016. Γενική Λαχανοκομία. Εκδόσεις Πεδίο
2. Ολύμπιος, Χ., 2015. Η Τεχνική της Καλλιέργειας των Υπαίθριων Κηπευτικών. Εκδόσεις Αθ. Σταμούλη, Αθήνα.
3. Χα, Ι.Α., Πετρόπουλος, Σ., 2014. Γενική Λαχανοκομία και Υπαίθρια Καλλιέργεια Κηπευτικών. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας, Βόλος.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά:
Scientia Horticulturae, Journal of Horticultural Science and Biotechnology, European Journal of Horticultural Science, Journal of the American Society for Horticultural Science, HortScience

NEWSLETTER

Το Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου - ΕΤΔΑ (Μετονομασθέν Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, ΠΔ 80/27/5/13, ΦΕΚ Α119 28/5/13) προσφέρει στους φοιτητές του το επιστημονικό υπόβαθρο για την ορθολογική αντιμετώπιση επιστημονικών και τεχνολογικών θεμάτων που σχετίζονται με τον τομέα των τροφίμων.
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram Μετάβαση στο περιεχόμενο