ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Τμήμα Διοίκησης Γεωργικών
Επιχειρήσεων & Συστημάτων
Εφοδιασμού

5504 - Γεωργική Ζωολογία & Εντομολογία

Περιεχόμενο Μαθήματος

  1. Εισαγωγή. Κλάδοι της ζωολογίας, με ιδιαίτερη σημασία στη γεωργική – εφηρμοσμένη ζωολογία.
  2. Η χημική βάση των ζωικών οργανισμών, οι ιδιαιτερότητες του ζωικού κυττάρου. Μορφή, οργάνωση και λειτουργία των ζωικών οργανισμών.
  3. Συστηματική ζωολογία, ζωολογική ονοματολογία, ταξινόμηση, φυλογένεση, καταγωγή και εξέλιξη των ζωικών οργανισμών. Η ποικιλότητα των ζωικών οργανισμών. Τα κυριότερα φύλα.
  4. Στοιχεία της γεωργικής ζωολογίας και εντομολογίας με έμφαση στη μορφολογία, στη βιολογία, στην οικολογία, στην αναγνώριση και στον ρόλο καθώς και στην διαχείριση των πρωτίστων, πλατυελμίνθων, νηματωδών σκωλήκων, κρικκωτών σκωλήκων, εντόμων, ακάρεων και τρωκτικών.
  5. Η πανίδα των φυσικών οικοσυστημάτων. Η σημασία και η ποικιλότητα των εντόμων, η θέση τους στο Φύλο Αρθρόποδα. Φυλογενετική προέλευση των εντόμων, η εξέλιξη των εντόμων και η βιογεωγραφία. Κοινωνίες των εντόμων.
  6. Μορφολογία Σωματικό περίβλημα, δερμικές εκφύσεις του εξωσκελετού. Κεφαλή: τύποι και μέρη κεφαλής. Εξαρτήματα, όργανα: οφθαλμοί, κεραίες, στοματικά εξαρτήματα, τύποι στοματικών μορίων. Ενδοσκελετός κεφαλής. Θώρακας: εξαρτήματα θώρακα, τύποι ποδών, τρόπος κινήσεως εντόμων, προέλευση, σχηματισμός, είδη και σύνδεση των πτερύγων, ενδοσκελετός του θώρακα. Κοιλία: κατασκευή, εξαρτήματα αναπαραγωγής, κέρκοι, ψευδόποδες, ελασματοειδή βράγχια, κεντρί κεντροφόρων υμενοπτέρων.
  7. Ανατομία – Φυσιολογία των εντόμων: 1. Πεπτικό σύστημα: Μέρη και όργανα, αδένες, μηχανισμός και φυσιολογία πέψεως, θρέψη και μεταβολισμός. 2. Κυκλοφορικό σύστημα: αιμολέμφος, νωτιαίο αγγείο, λειτουργία της κυκλοφορίας της αιμολέμφου.
  8. 3. Απεκκριτικό σύστημα: σωλήνες Malpighi, νεφροκύστες, λιπώδες στρώμα, χειλικοί αδένες. 4. Μυϊκό σύστημα: ο μηχανισμός πτήσεως και οι μύες.
  9. 5. Αναπνευστικό σύστημα: τραχείες, αναπνευστικά τρήματα, μηχανισμός και φυσιολογία της αναπνευστικής λειτουργίας. Αναπνοή υδροβίων εντόμων, αναπνευστικός μεταβολισμός.
  10. 6. Νευρικό σύστημα: νευρικό κύτταρο, είδη κυττάρων, γάγγλια, νεύρα, δράση εντομοκτόνων και νευρικό σύστημα. Οργάνωση νευρικού συστήματος (Εγκέφαλος, Γναθεγκέφαλος, Κοιλιακή γαγγλιακή άλυσος και υποδιαιρέσεις τους).
  11. Αισθήσεις των εντόμων: i) όραση (σύνθετοι και απλοί οφθαλμοί, τρόπος οράσεως, όργανα παραγωγής φωτός), ii) ακοή (είδη ακουστικών οργάνων), iii) αφή, iv) όσφρηση, v) γεύση και άλλες αισθήσεις. Ειδικά εκκρίματα των εντόμων.
  12. 7. Αναπαραγωγικό σύστημα: εγγενής αναπαραγωγή, άρρενα και θήλεα αναπαραγωγικά όργανα, σύζευξη, ωά, γονιμοποίηση, εμβρυακή ή μετεμβρυακή ανάπτυξη. Μεταμόρφωση των εντόμων: ατελείς μορφές προσδιορισμός προνυμφών ολομετάβολων εντόμων. Έντομα και παγκόσμιες αλλαγές στο κλίμα και στο εμπόριο.
  13. Κλάση έντομα: διαιρέσεις, υπερτάξεις, τάξεις και σειρές. Ταξινόμηση των εντόμων κατά τάξεις. Περιγραφή, βιολογία, ηθολογία, και αρχές αντιμετώπισης των κύριων-εχθρών γεωργικής σημασίας και άλλων επιβλαβών εντόμων ανά τάξη: Αρχές αντιμετώπισης επιζήμιων ειδών.
    Θα χρησιμοποιηθεί συνδυασμός διδακτικών και μαθησιακών μεθόδων με στόχο την ενεργή συμμετοχή των φοιτητών και την πρακτική εφαρμογή των υπό εξέταση θεματικών ενοτήτων: διαλέξεις με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων, καθώς και προβολή σχετικών video. Επίσης, οι φοιτητές/τριες θα εκπονήσουν ατομική ή ομαδική εργασία.
    Επιπλέον, στο eclass αναρτώνται σε ηλεκτρονική μορφή άρθρα, οπτικοακουστικό υλικό διαλέξεων, διαδικτυακές διευθύνσεις, χρήσιμες πληροφορίες, μελέτες περίπτωσης και ασκήσεις για την εξάσκηση των φοιτητών/τριών.

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Σκοπός του μαθήματος είναι : 

  • Nα αποκτήσουν οι φοιτητές γνώσεις επί της οργάνωσης, της μορφής, της λειτουργίας και της ποικιλότητας των ζωικών οργανισμών. 
  • Να κατανοήσουν τον ρόλο τους στο περιβάλλον. 
  • Να αποκτήσουν δεξιότητες στη διαχείριση των ζωικών οργανισμών με σκοπό τη μείωση της ζημιογόνου και αύξηση της ωφελίμου δράσεως αυτών στη ζωική παραγωγή, στη γεωπονία και το περιβάλλον γενικότερα. 

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής/τρια:

  • Θα έχει εξοικειωθεί με τη μορφολογία και την αναγνώριση των διαφόρων ζωικών οργανισμών και πρωτοζώων.
  • Θα έχει εξοικειωθεί με τη μορφολογία, την ανατομία – φυσιολογία και τη συστηματική των εντόμων, με την συμπτωματολογία των προσβολών από έντομα και ακάρεα και των ζημιών που προκαλούν σε καλλιεργούμενα φυτά και σε αποθηκευμένα γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα.

Θα μπορεί να αναγνωρίζει την συμπτωματολογία των προσβολών από φυτοπαρασιτικούς και ζωοπαρασιτικούς νηματώδεις.

Βιβλιογραφία

Ελληνική
• Van Emden H.F. 2014. Γεωργική Εντομολογία. Επιμέλεια: Ν. Εμμανουήλ.
• Τζανακάκης, Μ.Ε., Κατσόγιαννος, Β.Ι. 2003. Έντομα καρποφόρων δέντρων και αμπέλου.
• Εμμανουήλ, Γ. Ν. 1998. Γεωργική Ζωολογία σελ. 315 Γ.Π.Α.
• Εμμανουήλ, , Γ. Ν. 1995. Γεωργική Ζωολογία, Ειδικό Μέρος Α΄ Φυτοφάγα Είδη
Ξενόγλωσση
• Gullan P. J. and P. S. Cranston 2014. The Insects: An Outline of Entomology, 5th Edition.
• Nation J.L. 2011. Insect Physiology and Biochemistry, Second Edition - CRC Press Book.
• Hill D.S. 2009. Agricultural Entomology.
• Borror and DeLong, 2005. Introduction to the Study of Insects. 7th Edition.
• HICKMAN, JR. C., L. S. ROBERTS, A. LARSON, 1996. Integrated principles of Zoology. Wm. C. Brown Publishers p.p. 901.
• BAKONYI G., 1995. Allattan ( Zoology) MEZOGAZDA, p.p. 699.
• MILLER S. A. AND J. P. HARLEY, 1992. Zoology. Wm. C. Brown Publishers p.p.664.
• DORIT, R.L., WALKER, R. D., BARNES, 1991. Zoology. Saunders college publishing p.p. 1099.
Συναφή επιστημονικά περιοδικά:
• Journal of Stored Products Research
• Journal of Insect Science
• Journal of Economic Entomology
• Entomologia Generalis
• Insects
• Crop Protection
• Journal of Pest Science
• Pest Management Science
• Journal of Food Protection
• Journal of Applied Entomology
• Entomologia Experimentalis et Applicata
• Bulletin of Entomological Research
• ZooKeys
• Zootaxa
• International Journal of Acarology
• Experimental and Applied Acarology
Σημειώσεις Διδάσκοντα

NEWSLETTER

Το Τμήμα δημιουργήθηκε το 2019 (άρθρο 20, Ν. 4589/2019) και αποτελεί μετεξέλιξη του Τμήματος Διοίκησης Συστημάτων Εφοδιασμού (Δ.Σ.Ε.). Στεγάζεται σε κτίριο 770 τ.μ. εντός οικοπέδου συνολικής επιφάνειας 8.000 τ.μ. σε εγκαταστάσεις με εκτεταμένους ερευνητικούς και διδακτικούς χώρους.
ΚορμούΔ.Γ.Ε.Δ.Σ.Ε.
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram Μετάβαση στο περιεχόμενο