ΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ: Οι φορείς άσκησης αστικής πολιτικής, περιορισμοί των χρήσεων της αστικής γης, Κατανομή αστικής γης μεταξύ τομέων, επιβολή περιορισμών στις χρήσεις αστικής γης, αναπλάσεις αστικών περιοχών,
ΑΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΦΟΡΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ: Εισροή των ευπόρων, η δημιουργία ζωνών πρασίνου, νομιμοποιήσεις αυθαίρετα δομηθέντων κτισμάτων, οικοδομικοί συνεταιρισμοί, οι βασικές στρατηγικές ανάπτυξης των αστικών κέντρων.
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ: Διάρθρωση των πόλεων, το υπόδειγμα των ομόκεντρων ζωνών, το υπόδειγμα των ακτινωτών τομέων, το υπόδειγμα των πολλαπλών πυρήνων
ΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: Τα πρότυπα ανάπτυξης των πόλεων στην Ελλάδα, ο συντελεστής δόμησης και η πυκνότητα δόμησης των πόλεων, αραιά δομημένη ή πυκνή και συνεκτική πόλη, συντελεστής δόμησης και αξία οικοπέδων.
ΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΧΥΣΗ ΚΑΙ ΓΕΙΤΟΝΙΑ: Ορισμός, μορφές αστικής διάχυσης, αίτια και παράγοντες της αστικής διάχυσης, επιδράσεις της αστικής διάχυσης, πολιτικές περιορισμού μεγέθους των μεγάλων πόλεων και της αστικής διάχυσης, ο ρόλος της γειτονιάς στην οικονομία και ανάπτυξη της πόλης, γενικά χαρακτηριστικά και υποδείγματα γειτονιάς, τεχνολογικές εξελίξεις και μεταβολές των χαρακτηριστικών της γειτονιάς.
ΑΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Το αστικό περιβάλλον, πόλη, αειφορία και βιωσιμότητα, αρχές σχεδιασμού των πόλεων και οργάνωσης των λειτουργιών, χρήσεις γης στην πόλη και το αστικό περιβάλλον, αστικό πράσινο και η περιβαλλοντική του αξία, επιδράσεις μεταφορικών δικτύων στο αστικό περιβάλλον, δόμηση και αστικό περιβάλλον.
ΑΣΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ: Είδη τουρισμού, τουριστικές ροές, μαζικότητα και ανταγωνιστικότητα, τουρισμός, αστική και τοπική ανάπτυξη, η εποχικότητα του τουρισμού, αστικός τουρισμός, χαρακτηριστικά του αστικού τουρισμού, εναλλακτικές μορφές τουρισμού στον αστικό χώρο, παράγοντες διαμόρφωσης της αστικής τουριστικής ελκυστικότητας, επιδράσεις του αστικού τουρισμού στις πόλεις.
ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΠΟΛΗ: Χαρακτηριστικά των αστικών μετακινήσεων, αστικά μεταφορικά δίκτυα και χρήσεις γης, μορφές αστικών μεταφορών, είδη αστικών δικτύων, μεταφορικό κόστος στις αστικές μετακινήσεις, μεταφορικά δίκτυα και αστικό περιβάλλον, πόλεις και Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ).
ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΠΟΛΗ: Ανάλυση δικτύων, εύρεση εγγύτερης διαδρομής και διαδρομής ελαχίστου κόστους, μεταφορικά δίκτυα και αστική διάχυση, ειδικά θέματα για την επίδραση των μεταφορικών δικτύων στην ανάπτυξη των πόλεων.
ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΗΜΕΡΗΣΙΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ (COMMUTING): Ημερήσιες μετακινήσεις ανάλογα με το χρησιμοποιούμενο μέσο, μορφές μετακίνησης ανάλογα με τις θέσεις των κατοικιών και εργασίας, μορφές μετακίνησης ανάλογα με την απόσταση, μορφές μετακίνησης ανάλογα με το χρόνο, απόστασης μετακίνησης και μετακινούμενοι, διάρκεια μετακίνησης με σκοπό την εργασία, Λειτουργικές Αστικές Περιοχές (ΛΑΠ) σε Ελλάδα και Ευρώπη, μετακίνηση για εργασία και χρησιμότητα.
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ: Ορισμός, παράγοντες διαμόρφωσης της αστικής ανταγωνιστικότητας, μέτρηση της ανταγωνιστικότητας, οι «έξυπνες» πόλεις, μάρκετινγκ τόπου, city branding, place positioning, στρατηγική προβολής της πόλης.
ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΑΞΙΑ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ: Βασικές έννοιες, η διαμόρφωση της αγοράς των ακινήτων, παράγοντες που μεταβάλλουν τη ζήτηση, μεταβολές στην προσφορά, παράγοντες που μεταβάλλουν την προσφορά, ισορροπία στις τιμές ακινήτων, η αγορά ακινήτων (παράγοντες και χαρακτηριστικά), οικοδόμηση με τη μέθοδο της αντιπαροχής.
ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΑΞΙΑ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ: Παράγοντες που διαμορφώνουν την αξία των ακινήτων, μελέτες περιπτώσεων.
Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος αναμένεται πως οι φοιτητές και οι φοιτήτριες θα είναι σε θέση:
Να κατανοήσουν τις θεμελιώδεις έννοιες της αστικής οικονομικής και ανάπτυξης και της χωρικής ανάλυσης.
Να γνωρίζουν τις οι βασικές οικονομικές δυνάμεις που αλληλεπιδρούν στον αστικό χώρο, να κατανοήσουν τα αίτια που προκαλούν τις αστικές ανισότητες και τις χωρικές τους σχέσεις, να κατανοήσουν πώς ο αστικός χώρος επηρεάζει τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων και την ανάπτυξη.
Να κατανοήσουν την επέκταση της χρήσεως των εννοιών και εργαλείων της μικροοικονομικής αναλύσεως σε θέματα αστικού χώρου, να γνωρίσουν δείκτες και ποσοτικές μεθόδους μέτρησης αστικής οικονομικής ανάπτυξης και να μετρήσουν με ποσοτικούς δείκτες τις διαφορικές δυναμικές στον αστικό χώρος διακρίνοντας ισχυρές και ασθενείς περιοχές.
Να γνωρίσουν το πώς δημιουργείται και ενισχύεται η αστική ανάπτυξη, το ρόλο των δικτύων και των υποδομών, των διαφορετικών πολιτικών και κινήτρων.
Να γνωρίσουν τις διαφορετικές σχέσεις που μπορούν να δημιουργηθούν μεταξύ αστικών μονάδων και τη διαδικασία με την οποία η ανάπτυξη μιας αστικής μονάδας συνεισφέρει στην ανάπτυξη άλλων, να γνωρίσουν διαφορετικές σχολές σκέψης γύρω από αυτό το ζήτημα και τις ευρύτερες αστικές σχέσεις.
Η βασική βιβλιογραφία που θα χρησιμοποιηθεί είναι
Ελληνόγλωσση Βιβλιογραφία
- Πολύζος Σ. (2015), Αστική Ανάπτυξη, Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.
- McCann P. (2003), Αστική και Περιφερειακή Οικονομική, Αθήνα, Εκδόσεις Κριτική.
- Αργύρης Θ. (1987), Οικονομική του Χώρου, Τόμοι Ι, ΙΙ, Θεσσαλονίκη.
- Πολύζος, Σ., (2011) Περιφερειακή Ανάπτυξη, Αθήνα, Εκδόσεις Κριτική.
Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία
- O'sullivan, A. (2007). Urban economics. Boston, MA: McGraw-Hill/Irwin.
- McDonald, J. F. (1997). Fundamentals of urban economics. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
- Small, K. (2013). Urban transportation economics. Taylor & Francis.
- Anas, A. (2013). Modelling in urban and regional economics. Taylor & Francis.
- Small, K. A., Verhoef, E. T., & Lindsey, R. (2007). The economics of urban transportation. Routledge.
- De Vries, J. (2013). European Urbanization, 1500-1800. Routledge.
- Hall, P. (2014). Cities of tomorrow: An intellectual history of urban planning and design since 1880. John Wiley & Sons.
- Henderson, J. V. (1991). Urban development: Theory, fact, and illusion. OUP Catalogue.
- DiPasquale, D., & Wheaton, W. C. (1996). Urban economics and real estate markets (Vol. 23, No. 7). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
- Hopkins, L. D. (2001). Urban development: The logic of making plans (Vol. 166). Island Press.
Ενδεικτική Αρθρογραφία
- Polyzos, S., Tsiotas, D., (2020) “The contribution of transport infrastructures to the economic and regional development: a review of the conceptual framework”, Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 15(1), pp.5-23.
- Tsiotas, D., (2016) “City-size or rank-size distribution? An empirical analysis on Greek urban populations”, Theoretical and Empirical Researches in
Urban Management (TERUM), 11(4), pp.1–16. - Seto, K. C., Fragkias, M., Güneralp, B., & Reilly, M. K. (2011). A meta-analysis of global urban land expansion. PloS one, 6(8).Fernandes, J. R., & Chamusca, P. (2014). Urban policies, planning and retail resilience. Cities, 36, 170-177.
- Jun, M. J. (2020). The effects of polycentric evolution on commute times in a polycentric compact city: A case of the Seoul Metropolitan Area. Cities, 98, 102587.
- Gordon, P., Richardson, H. W., & Wong, H. L. (1986). The distribution of population and employment in a polycentric city: the case of Los Angeles. Environment and planning A, 18(2), 161-173.
- Tsiotas D. Polyzos S, Anastasiou A. (2014), Rank-Size distribution of Greek cities: a Regional Analysis, MIBES Transactions International Journal, vol. 8, pp. 164-173.]
- Polyzos S., Minetos D. (2009), Informal housing in Greece: A quantitative spatial analysis, Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 2(11), pp. 7-33.
- Batty, M. (2020). Defining Complexity in Cities. In Theories and Models of Urbanization (pp. 13-26). Springer, Cham.
- Brenner, N., & Schmid, C. (2017). Planetary urbanization. In The globalizing cities reader (pp. 479-482). Routledge.
- Brueckner, J. K., Mills, E., & Kremer, M. (2001). Urban sprawl: Lessons from urban economics [with comments]. Brookings-Wharton papers on urban affairs, 65-97.
- Cheshire, P., & Sheppard, S. (2002). The welfare economics of land use planning. Journal of Urban economics, 52(2), 242-269.
- Finance, O., & Swerts, E. (2020). Scaling laws in urban geography. Linkages with urban theories, challenges and limitations. In Theories and Models of Urbanization (pp. 67-96). Springer, Cham.
Άλλη σχετική ενδεικτική βιβλιογραφία
- Πολύζος Σ., Πετράκος Γ. (2001), Χωροθέτηση των Επιχειρήσεων στην Ελλάδα: Ανάλυση Προσδιοριστικών Παραγόντων και εμπειρική διερεύνηση, ΤΟΠΟΣ, 17, 93-123.
- Πετράκος Γ. Μερδάκης Π. (1997), Οι πρόσφατες μεταβολές του ελληνικού συστήματος των αστικών κέντρων, ΤΟΠΟΣ, 12, 77-103.
- Petrakos G. Economou D. (2002), The Spatial Aspects of Development in Southeastern Europe, Spatium, 8, 1-13.
- Πετράκος Γ, Τσουκαλάς Δ. (1999), Μητροπολιτική συγκέντρωση στην Ελλάδα, μια εμπειρική διερεύνηση, στο Οικονόμου Δ. και Πετράκος Γ. (επιμ.) Η ανάπτυξη των ελληνικών πόλεων, Διεπιστημονικές προσεγγίσεις αστικής ανάλυσης και πολιτικής, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας.
- Polyzos S., Minetos D. Niavis S. (2013), Driving factors and empirical analysis of urban sprawl in Greece, Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, vol. 8(1), pp. 5-29.
- Polyzos S., Minetos D. (2009), Informal housing in Greece: A quantitative spatial analysis, Theoretical and Empirical Researches in Urban Management, 2(11), pp. 7-33.
- Christopoulou O., Polyzos S., Minetos D. (2007), Peri-urban and Urban Forests in Greece: Obstacle or Advantage to Urban Development, Management in Environmental Quality, An International Journal, vol. 18(4), pp. 382-395.
- Tsiotas D. Polyzos S, Anastasiou A. (2014), Rank-Size distribution of Greek cities: a Regional Analysis, MIBES Transactions International Journal, vol. 8, pp. 164-173.
- Πολύζος Σ, Αναστασίου Α., Γεράκη Μ. (2013). Η αναπτυξιακή πορεία των μικρών πόλεων στην Ελλάδα, PRIME, vol. 6, pp. 138-156.
Συναφή επιστημονικά περιοδικά
Journal of Urban Economics (Elsevier)
Review of Urban & Regional Development Studies (Wiley)
Regional Science and Urban Economics (Elsevier)
Urban studies (SAGE)
Cities (Elsevier)
Urban Geography (Taylor & Francis)
The Urban Review (Springer)
Computers, Environment, and Urban Systems (Elsevier)
Environment and Planning A: Economy and Space (SAGE)
Environment and Planning B: Planning and design (SAGE) Networks and Spatial Economics (Springer)
Δημήτριος Τσιώτας
Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα ΠΟΑ, ΓΠΑ και κάτοχος Διδακτορικού Διπλώματος από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
