ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Τμήμα Επιστήμης
Φυτικής Παραγωγής

Τομέας Βοτανικής & Μικροβιολογίας

Περιγραφή 

Διευθυντής Τομέα: Αναπ. Καθηγητής Γ. Λιακόπουλος

Τηλ.: 2105294289

E-mail: gliak@aua.gr

Ο Τομέας Βοτανικής και Μικροβιολογίας ιδρύθηκε το 2016 με το ΦΕΚ 2130/τ.Β’/11-07-2016. Περιλαμβάνει τέσσερα εργαστήρια:

  • Εργαστήριο Γενικής και Γεωργικής Μικροβιολογίας
  • Εργαστήριο Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας
  • Εργαστήριο Συστηματικής Βοτανικής
  • Εργαστήριο Φυσιολογίας και Μορφολογίας Φυτών

Ο Τομέας είναι υπεύθυνος για την κατεύθυνση του ΠΠΣ με τίτλο: ‘Εφαρμοσμένη Φυσιολογία Φυτών και Βιοτεχνολογία Μικροοργανισμών’ του 9ου εξαμήνου.

Στον Τομέα υπηρετούν δεκατρία μέλη Δ.Ε.Π., πέντε μέλη Ε.ΔΙ.Π. και ένα μέλος Ε.Τ.Ε.Π.

Εργαστήριο Γενικής & Γεωργικής Μικροβιολογίας

Περιγραφή

Διευθυντής: Γεώργιος Ζερβάκης, Καθηγητής

 

Αντικείμενο - σκοπός:

Το Εργαστήριο Γενικής και Γεωργικής Μικροβιολογίας ιδρύθηκε το 1973. Δραστηριοποιείται σε ερευνητικά αντικείμενα που αφορούν τη Βιοποικιλότητα των Βικροοργανισμών, την Περιβαλλοντική Μικροβιολογία, τη Μικροβιολογία Εδάφους, τη Βιοτεχνολογία Μικροοργανισμών, τη Γονιδιωματική, Πρωτεομική και Μεταβολομική των Μικροοργανισμών, τη Μυκητολογία, τις Αλληλεπιδράσεις Φυτών – Μικροοργανισμών κ.ά. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα των μελών του εργαστηρίου αφορούν την περιβαλλοντική μικροβιολογία, τη μοριακή οικολογία μικροοργανισμών, τη βιοποικιλότητα, ταξινόμηση και φυλογενετική μικροοργανισμών, τη μυκητολογία, τις αλληλεπιδράσεις μικροοργανισμών και φυτών, τη γονιδιωματική, πρωτεομική και μεταβολομική των μικροοργανισμών, τη μοριακή βιολογία και φυσιολογία των μικροοργανισμών, τη βιοτεχνολογία μικροοργανισμών και την ανάπτυξη σχετικών εφαρμογών, την ολοκληρωμένη διαχείριση γεωργικών και αγροβιομηχανικών αποβλήτων, την καλλιέργεια μανιταριών κλπ

 

Έρευνα - εξοπλισμός:

Tο προσωπικό του εργαστηρίου διαθέτει επίσης σημαντική ερευνητική εμπειρία σε τομείς όπως η οικολογία, ταξινομική και φυλογενετική μακρομυκήτων, η βιολογία και οικολογία μικροοργανισμών εδάφους (π.χ. αζωτοδεσμευτικών βακτηρίων), η βιομετατροπή και αξιοποίηση αγροβιομηχανικών αποβλήτων – γεωργικών υπολειμμάτων και η βιοαποδόμηση συνθετικών πολυμερών με χρήση επιλεγμένων ομάδων μικροοργανισμών (π.χ. μυκήτων λευκής σήψης), η μελέτη καινοτόμων βιοκαταλυτών που εμπλέκονται στην αποδόμηση της λιγνοκυτταρινούχου βιομάζας, η ανάπτυξη διεργασιών ενζυμικής βιοκατάλυσης και μικροβιακών ζυμώσεων για την παραγωγή ενώσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας, η ανάπτυξη συστημάτων και τεχνολογιών καλλιέργειας εδώδιμων μανιταριών και η βελτίωση των οργανοληπτικών ιδιοτήτων και η περιεκτικότητας τους σε βιοδραστικά συστατικά, καθώς και η παραγωγή νέων υβριδιών στελεχών μανιταριών με βελτιωμένα καλλιεργητικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Το Εργαστήριο Γενικής και Γεωργικής Μικροβιολογίας διατηρεί μεγάλη συλλογή καθαρών καλλιεργειών (περισσότερα από 500 στελέχη, κυρίως μυκήτων που σχηματίζουν εδώδιμα μανιτάρια) καθώς και συλλογή αποξηραμένων δειγμάτων από βασιδιώματα και ασκώματα (Herbarium ACAM, περί τα 10.000 δείγματα). Επίσης, διαθέτει εξοπλισμό για τη διεκπεραίωση ενός μεγάλου εύρους αναλύσεων και πειραματικών εργασιών, που συμπεριλαμβάνει μεταξύ άλλων συσκευές RT-PCR, PCR και DGGE. συσκευές ηλεκτροφορήσεις διαφόρων τύπων, συστήματα απεικόνισης και ψηφιακής επεξεργασίας πηγμάτων ηλεκτροφόρησης, μεγάλες ψυχόμενες φυγόκεντρους, ζυμωτήρες (fed-batch fermentors) με διάφορες δυναμικότητες, συστήματα οπτικής μικροσκοπίας (DIC, phase contrast κ.ά.) και απεικόνισης/επεξεργασίας δειγμάτων, φασματοφωτόμετρα διαφόρων τύπων, θαλάμους νηματικής ροής, επωαστικούς θαλάμους διαφόρων μεγεθών (συμπεριλαμβανομένων και ανακινούμενων με δυνατότητα ρύθμισης θερμοκρασίας), μεγάλους θαλάμους καλλιέργειας φυτών και μανιταριών (walk-in) με δυνατότητα ακριβούς ρύθμισης και ελέγχου περιβαλλοντικών παραμέτρων (θερμοκρασία, υγρασία, αερισμό, φωτισμό) κλπ.

Προσωπικό

2105294354
papa@aua.gr
Η Καλλιόπη Παπαμελετίου είναι μέλος Ε.Τ.Ε.Π του Εργαστηρίου Γενικής και Γεωργικής Μικροβιολογίας του Γεωπονικού […]
2105294352
bmic7kei@aua.gr
Η Ηώ Κεφαλογιάννη είναι Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό του Εργαστηρίου Γενικής και Γεωργικής Μικροβιολογίας του […]
2105294341
zervakis@aua.gr
Ο Γ. Ζερβάκης (PhD) είναι Καθηγητής με αντικείμενο “Γεωργική Μικροβιολογία - Μυκητολογία” και Διευθυντής […]
2105294350
koutrotsios@aua.gr
Ο Γεώργιος Κουτρώτσιος είναι Επίκουρος Καθ. του Εργαστηρίου Γενικής και Γεωργικής Μικροβιολογίας του Γεωπονικού […]
2105294346
akarnaouri@aua.gr
Επίκουρη Καθηγήτρια του Εργαστηρίου Γενικής και Γεωργικής Μικροβιολογίας με γνωστικό αντικείμενο "Μικροβιακές Ζυμώσεις-Μοριακή Βιοτεχνολογία […]

Ερευνητικά Προγράμματα Εργαστηρίου

Pnebro_Greece

03-02-2025 έως 31-10-2025
Προϋπολογισμός: 
Distribution of the endangered choice edible mushroom species Pleurotus nebrodensis in Greece

FUNDIVE

01-06-2024 έως 31-05-2027
Προϋπολογισμός: 
Monitoring and mapping fungal diversity for nature conservation (https://fun-dive.eu/)

NanoHybrid

01-02-2024 έως 31-12-2025
Προϋπολογισμός: 120000
Low-Value Feedstock to High Added Value Functional Nano-Materials via a Hybrid Biorefinery Concept Funded […]

BiO-FURious

13-09-2022 έως 13-09-2024
Προϋπολογισμός: 109200
Conversion of greek lignocellulosic BiOmass to FURan-based monomers through chemoenzymatic routes Funded by Hellenic […]

Δημοσιεύσεις - Συνέδρια Εργαστηρίου

Εργαστήριο Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας

Περιγραφή 

To εργαστήριο Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας ανήκει στον Τομέα Βοτανικής και Μικροβιολογίας

 

Αντικείμενο - σκοπός:

Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας εστιάζονται στη μελέτη της γονοτυπικής παραλλακτικότητας και της φαινοτυπικής πλαστικότητας των δομικών χαρακτηριστικών (από το υποκυτταρικό επίπεδο έως το επίπεδο των φυτικών οργάνων) και του ρόλου αυτών στη λειτουργία καλλιεργούμενων και μη φυτικών ειδών.

 

Έρευνα - εξοπλισμός:

Tο Εργαστήριο Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας αποτελείται από δύο πλήρως εξοπλισμένες εργαστηριακές αίθουσες, οι οποίες διαθέτουν σύγχρονα επιστημονικά όργανα υψηλής τεχνολογίας. Ο εξοπλισμός του περιλαμβάνει:

  • Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο Διέλευσης (Jeol 1400 Plus)
  • Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο Σάρωσης (Jeol 6360)
  • Οπτικό/Φθορισμού Μικροσκόπιο (Olympus)
  • Στερεοσκόπιο (Olympus)
  • Κρυοστάτη (Leica)
  • Υπερμικροτόμους (Reichert) και μικροτόμους
  • Φυγόκεντρο και μικροφυγόκεντρο
  • Σύστημα επιμετάλλωσης και συσκευή ξήρανσης κρίσιμου σημείου (Quorum)
  • Cavicams και εξοπλισμό για οπτική απεικόνιση εμβολών στα αγγεία του ξύλου
  • Οξυγονόμετρο (PreSens Microx TX3)
  • Τρυπανίδια, παχύμετρο, δενδρόμετρο
  • Αποξηραντή κενού, εργαλεία προετοιμασίας δειγμάτων, ζυγούς ακριβείας
  • Απαγωγό εστία και άλλο βασικό εργαστηριακό εξοπλισμό

Προσωπικό

2105294331
brestapan@aua.gr
Επίκουρη Καθηγήτρια Λειτουργικής Ανατομίας Φυτών-Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας

Ερευνητικά Προγράμματα Εργαστηρίου

Δημοσιεύσεις - Συνέδρια Εργαστηρίου

Photosynthetic capacity is negatively correlated with the concentration of leaf phenolic compounds across a range of different species

Sumbele S., Fotelli M.N., Nikolopoulos D., Tooulakou G., Liakoura V., Liakopoulos G., Bresta P., Dotsika E., Adams M.A., Karabourniotis G. Photosynthetic capacity is negatively correlated with the concentration of leaf phenolic compounds across a range of different species (2012) AoB PLANTS, 2012, 2012, pls025

DOI:10.1093/aobpla/pls025

Early detection of broccoli drought acclimation/stress in agricultural environments utilizing proximal hyperspectral imaging and AutoML

Malounas I., Paliouras G., Nikolopoulos D., Liakopoulos G., Bresta P., Londra P., Katsileros A., Fountas S. Early detection of broccoli drought acclimation/stress in agricultural environments utilizing proximal hyperspectral imaging and AutoML (2024) Smart Agricultural Technology, 8, art. no. 100463

DOI: 10.1016/j.atech.2024.100463

Leaf anatomy affects optical properties and enhances photosynthetic performance under oblique light

Nikolopoulos D., Bresta P., Daliani V., Haghiou V., Darra N., Liati M., Mavrogianni E., Papanastasiou A., Porfyraki T., Psaroudi V., Karabourniotis G., Liakopoulos G. Leaf anatomy affects optical properties and enhances photosynthetic performance under oblique light (2024) Plant Cell and Environment, 47 (5), pp. 1471 - 1485

DOI: 10.1111/pce.14823

Acclimation of the Grapevine Vitis vinifera L. cv. Assyrtiko to Water Deficit: Coordination of Structural and Functional Leaf Traits and the Dynamic of Calcium Oxalate Crystals

Kolyva F., Nikolopoulos D., Bresta P., Liakopoulos G., Karabourniotis G., Rhizopoulou S. Acclimation of the Grapevine Vitis vinifera L. cv. Assyrtiko to Water Deficit: Coordination of Structural and Functional Leaf Traits and the Dynamic of Calcium Oxalate Crystals (2023) Plants, 12 (23), art. no. 3992

DOI: 10.3390/plants12233992

Grain size variation in two-rowed malt barley under Mediterranean conditions: Phenotypic plasticity and relevant trade-offs

Vahamidis P., Stefopoulou A., Kotoulas V., Bresta P., Nikolopoulos D., Karabourniotis G., Mantonanakis G., Vlachos C., Dercas N., Economou G. Grain size variation in two-rowed malt barley under Mediterranean conditions: Phenotypic plasticity and relevant trade-offs (2022) Field Crops Research, 279, art. no. 108454

DOI: 10.1016/j.fcr.2022.108454

Dynamic changes in cell wall composition of mature sunflower leaves under distinct water regimes affect photosynthesis

Roig-Oliver M., Bresta P., Nikolopoulos D., Bota J., Flexas J. Dynamic changes in cell wall composition of mature sunflower leaves under distinct water regimes affect photosynthesis (2021) Journal of Experimental Botany, 72 (22), pp. 7863 - 7875

DOI: 10.1093/jxb/erab372

The optical properties of leaf structural elements and their contribution to photosynthetic performance and photoprotection

Karabourniotis G., Liakopoulos G., Bresta P., Nikolopoulos D. The optical properties of leaf structural elements and their contribution to photosynthetic performance and photoprotection (2021) Plants, 10 (7), art. no. 1455

DOI: 10.3390/plants10071455

Cell wall composition and thickness affect mesophyll conductance to CO2 diffusion in Helianthus annuus under water deprivation

Roig-Oliver M., Bresta P., Nadal M., Liakopoulos G., Nikolopoulos D., Karabourniotis G., Bota J., Flexas J. Cell wall composition and thickness affect mesophyll conductance to CO2diffusion in Helianthus annuus under water deprivation (2020) Journal of Experimental Botany, 71 (22), pp. 7198 - 7209

DOI: 10.1093/jxb/eraa413

New insights into the functions of carbon–calcium inclusions in plants

Karabourniotis G., Horner H.T., Bresta P., Nikolopoulos D., Liakopoulos G. New insights into the functions of carbon–calcium inclusions in plants (2020) New Phytologist, 228 (3), pp. 845 - 854

DOI: 10.1111/nph.16763

Decomposition of calcium oxalate crystals in colobanthus quitensis under CO2 limiting conditions

Gómez-Espinoza O., González-Ramírez D., Bresta P., Karabourniotis G., Bravo L.A. Decomposition of calcium oxalate crystals in colobanthus quitensis under CO2 limiting conditions (2020) Plants, 9 (10), art. no. 1307, pp. 1 - 11

DOI: 10.3390/plants9101307

Protective and defensive roles of non-glandular trichomes against multiple stresses: structure–function coordination

Karabourniotis G., Liakopoulos G., Nikolopoulos D., Bresta P. Protective and defensive roles of non-glandular trichomes against multiple stresses: structure–function coordination (2020) Journal of Forestry Research, 31 (1)

DOI: 10.1007/s11676-019-01034-4

Cystoliths of Parietaria judaica can serve as an internal source of CO2 for photosynthetic assimilation when stomata are closed

Giannopoulos A., Nikolopoulos D., Bresta P., Samantas A., Reppa C., Karaboiki K., Dotsika E., Fasseas C., Liakopoulos G., Karabourniotis G. Cystoliths of Parietaria judaica can serve as an internal source of CO2 for photosynthetic assimilation when stomata are closed (2019) Journal of Experimental Botany, 70 (20), pp. 5753 - 5763

DOI: 10.1093/jxb/erz316

The apoplastic antioxidant system and altered cell wall dynamics influence mesophyll conductance and the rate of photosynthesis

Clemente-Moreno M.J., Gago J., Díaz-Vivancos P., Bernal A., Miedes E., Bresta P., Liakopoulos G., Fernie A.R., Hernández J.A., Flexas J. The apoplastic antioxidant system and altered cell wall dynamics influence mesophyll conductance and the rate of photosynthesis (2019) Plant Journal, 99 (6), pp. 1031 - 1046

DOI: 10.1111/tpj.14437

Changes in the properties of calcium-carbon inclusions during leaf development and their possible relationship with leaf functional maturation in three inclusion-bearing species

Giannopoulos A., Bresta P., Nikolopoulos D., Liakopoulos G., Fasseas C., Karabourniotis G.Changes in the properties of calcium-carbon inclusions during leaf development and their possible relationship with leaf functional maturation in three inclusion-bearing species (2019) Protoplasma, 256 (2), pp. 349 - 358

DOI: 10.1007/s00709-018-1300-7

Sex-specific structural and functional leaf traits and sun-shade acclimation in the dioecious tree Pistacia vera (Anacardiaceae)

Korgiopoulou C., Bresta P., Nikolopoulos D., Karabourniotis G. Sex-specific structural and functional leaf traits and sun-shade acclimation in the dioecious tree Pistacia vera (Anacardiaceae) (2019) Functional Plant Biology, 46 (7), pp. 649 - 659

DOI: 10.1071/FP18256

How does long-term drought acclimation modify structure-function relationships? A quantitative approach to leaf phenotypic plasticity of barley

Bresta P., Nikolopoulos D., Stavroulaki V., Vahamidis P., Economou G., Karabourniotis G. How does long-term drought acclimation modify structure-function relationships? A quantitative approach to leaf phenotypic plasticity of barley (2018) Functional Plant Biology, 45 (12), pp. 1181 - 1194

DOI: 10.1071/FP17283

"Carbon gain vs. water saving, growth vs. defence": Two dilemmas with soluble phenolics as a joker

Karabourniotis G., Liakopoulos G., Nikolopoulos D., Bresta P., Stavroulaki V., Sumbele S. "Carbon gain vs. water saving, growth vs. defence": Two dilemmas with soluble phenolics as a joker (2014) Plant Science, 227, pp. 21 - 27

DOI: 10.1016/j.plantsci.2014.06.014

Alarm photosynthesis: Calcium oxalate crystals as an internal CO2 source in plants

Tooulakou G., Giannopoulos A., Nikolopoulos D., Bresta P., Dotsika E., Orkoula M.G., Kontoyannis C.G., Fasseas C., Liakopoulos G., Klapa M.I., Karabourniotis G. Alarm photosynthesis: Calcium oxalate crystals as an internal CO2 source in plants (2016) Plant Physiology, 171 (4), pp. 2577 - 2585

DOI: 10.1104/pp.16.00111

Reevaluation of the plant "gemstones": Calcium oxalate crystals sustain photosynthesis under drought conditions

Tooulakou G., Giannopoulos A., Nikolopoulos D., Bresta P., Dotsika E., Orkoula M.G., Kontoyannis C.G., Fasseas C., Liakopoulos G., Klapa M.I., Karabourniotis G. Reevaluation of the plant "gemstones": Calcium oxalate crystals sustain photosynthesis under drought conditions (2016) Plant signaling & behavior, 11 (9), pp. e1215793

DOI: 10.1080/15592324.2016.1215793

Modification of water entry (xylem vessels) and water exit (stomata) orchestrates long term drought acclimation of wheat leaves

Bresta P., Nikolopoulos D., Economou G., Vahamidis P., Lyra D., Karamanos A., Karabourniotis G. Modification of water entry (xylem vessels) and water exit (stomata) orchestrates long term drought acclimation of wheat leaves (2011) Plant and Soil, 347 (1), pp. 179 - 193

DOI: 10.1007/s11104-011-0837-4

Εργαστήριο Συστηματικής Βοτανικής

Περιγραφή 

Διευθυντής: Παναγιώτης Τρίγκας, Αναπληρωτής Καθηγητής

 

Αντικείμενο - σκοπός:

Σκοπός του Εργαστηρίου Συστηματικής Βοτανικής είναι η παροχή εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Γ.Π.Α.), στα σχετικά αντικείμενα της Συστηματικής Βοτανικής και της Βιοποικιλότητας των Φυτών. Το Εργαστήριο συνεργάζεται με άλλα Εργαστήρια του Γ.Π.Α., με Τμήματα άλλων Πανεπιστημίων καθώς και με υπηρεσίες του Δημοσίου και του Ιδιωτικού τομέα για ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς, ενώ παρέχει συμβουλές σε ποικιλία θεμάτων που άπτονται της αρμοδιότητάς του.

Τα κυριότερα αντικείμενα έρευνας των μελών του Εργαστηρίου είναι τα ακόλουθα:

  • Μελέτη της χλωρίδας της Ελλάδας, με έμφαση στη χλωρίδα νησιωτικών και ορεινών περιοχών
  • Μελέτη, προστασία και αποκατάσταση της αυτοφυούς βλάστησης
  • Βιογεωγραφία με έμφαση στη νησιωτική βιογεωγραφία.
  • Παρακολούθηση και βιολογία διατήρησης ενδημικών, σπάνιων και απειλούμενων φυτικών ειδών
  • Ταξινομικές μελέτες γενών της Ελληνικής χλωρίδας
  • Κυτταρολογία, κυτταροταξινόμηση, χρωμοσωματική ποικιλότητα και οργάνωση του γονιδιώματος σνώτερων φυτών, κυτταρογενετική και εξέλιξη των φυτών
  • Γυρεολογική ποικιλότητα γενών της ελληνικής χλωρίδας
  • Φυτική ποικιλότητα σε αντίξοα περιβάλλοντα (σερπεντινικά πετρώματα, κρημνοί, κτλ.) και σχέσεις φυτών με άλλους οργανισμούς
  • Φαρμακευτικά φυτά και βιοδραστικοί φυτικοί μεταβολίτες
  • Φυτοδιαχείριση ρυπασμένων και υποβαθμισμένων εδαφών

Τα περισσότερα αντικείμενα των μελετών του Εργαστηρίου σχετίζονται με συμβολές στη χλωρίδα και βλάστηση περιοχών της Ελλάδας, καθώς επίσης και με μέτρα διατήρησης, προστασίας, ανάδειξης ή ήπιας αξιοποίησης φυτικών πόρων.

 

Έρευνα - εξοπλισμός:

Το Εργαστήριο Συστηματικής Βοτανικής διαθέτει:

  • Μία αίθουσα ασκήσεων Συστηματικής Βοτανικής εξοπλισμένη με 60 Στερεοσκόπια OPYMPUS CX23
  • Διατίθενται δύο πλήρως εξοπλισμένοι ερευνητικοί χώροι, κατάλληλοι για την υποστήριξη επιστημονικών μελετών στο πεδίο της Συστηματικής Βοτανικής.

Οι κύριοι άξονες έρευνας περιλαμβάνουν:

  • Ταξινόμηση ανώτερων φυτών
  • Μελέτη της χλωρίδας της Ελλάδας
  • Κυτταρολογική ποικιλότητα και κυτταροταξινόμηση αγγειοσπέρμων
  • Γυρεολογική ποικιλότητα και εκτίμηση της ζωτικότητας των γυρεοκόκκων

Οι ερευνητικοί χώροι είναι εξοπλισμένοι με:

  • Ένα (1) ερευνητικό στερεοσκόπιο με ενσωματωμένη κάμερα
  • Τρία (3) επιπλέον ερευνητικά στερεοσκόπια
  • Δύο (2) ερευνητικά μικροσκόπια
  • Ζυγό ακριβείας τεσσάρων δεκαδικών ψηφίων
  • Συσκευή διήθησης
  • Φούρνο μικροκυμάτων κατάλληλο για καύσεις
  • Όργανο μέτρησης χλωροφύλλης τύπου SPAD
  • Όργανο μέτρησης φθορισμού χλωροφύλλης
  • Ψηφιακό παχύμετρο
  • Θερμοκήπιο.
  • Βοτανική συλλογή (Herbarium)

Η Βοτανική Συλλογή (Herbarium) του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών ιδρύθηκε το 1921, λειτουργεί στα πλαίσια του Εργαστηρίου Συστηματικής Βοτανικής του Τμήματος Φυτικής Παραγωγής. Είναι καταχωρημένη στο διεθνή κατάλογο βοτανικών μουσείων (Index Herbariorum) που διατηρούν βοτανικές συλλογές (Herbaria), ως ACA. Περιλαμβάνει ειδικώς αποξηραμένα δείγματα φυτικών ειδών, κυρίως από τον ελληνικό χώρο, αλλά και από την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Αποτελείται από 15.700 αποξηραμένα δείγματα φυτών, που καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των περίπου 6.000 ειδών της ελληνικής χλωρίδας. Χρησιμοποιείται για ερευνητικούς σκοπούς και εκπαίδευση φοιτητών.

Προσωπικό

Ερευνητικά Προγράμματα Εργαστηρίου

Δημοσιεύσεις - Συνέδρια Εργαστηρίου

Εργαστήριο Φυσιολογίας & Μορφολογίας Φυτών

Περιγραφή 

Το Εργαστήριο Φυσιολογίας και Μορφολογίας Φυτών ανήκει στον Τομέα  Βοτανικής και Μικροβιολογίας. Σκοπός του Εργαστηρίου είναι η εκπαίδευση και έρευνα πάνω στο αντικείμενο της Bιολογίας των Φυτών με έμφαση στη Μορφολογία και Φυσιολογία.

Η εκπαιδευτική δραστηριότητα του Εργαστηρίου περιλαμβάνει προπτυχιακά μαθήματα Λειτουργικής Ανατομίας Φυτών, Φυσιολογίας Φυτών, Φυσιολογίας Καταπονήσεων των Φυτών, Φυσιολογίας Θρέψης Φυτών Μοριακής, Φυσιολογίας Θρέψης Φυτών, Βοτανικής, Βοτανικής (Ανατομία Φυτών –Συστηματική Βοτανική), Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας Φυτών-Αναγνώρισης Καταπονήσεων. Προς το παρόν δεν συμμετέχει σε Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών. Ορισμένα μέλη ΔΕΠ δίδουν μεμονωμένα διαλέξεις.

Περίγραμμα ερευνητικών πεδίων του Εργαστηρίου

Η ερευνητική δραστηριότητα των μελών ΔΕΠ του εργαστηρίου εστιάζεται:

Στην επίδραση παραγόντων καταπόνησης στη δομή και λειτουργία των φυτικών οργανισμών σε καλλιεργούμενα φυτά και ζιζάνια. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην έλλειψη νερού.

 Στη μελέτη των οπτικών ιδιοτήτων φυτικών οργάνων και το ρόλο τους στην αποδοτικότητα της φωτοσύνθεσης.

Στις σχέσεις δομής-λειτουργίας δευτερογενών μεταβολιτών και κυτταρικών εγκλείστων.

Στη μελέτη της κατανομής και αναδιανομής των ανοργάνων θρεπτικών στοιχείων σε φυτά καλλιεργούμενα στον αγρό.

Διερεύνηση των μηχανισμοί απορρόφησης και ομοιόστασης ανοργάνων θρεπτικών από τα φυτά. Ο ρόλος των συμβιωτικών σχέσεων με μυκορριζικούς μύκητες στους μηχανισμούς αυτούς. Διερεύνηση της ύπαρξης νέων, αχαρακτήριστων μοριακών εξαρτημάτων της ομοιόστασης θρεπτικών στα φυτά.

Οι μελέτες αυτές γίνονται σε όλα τα επίπεδα, από το μορφολογικό και το ανατομικό μέχρι το βιοχημικό και το μοριακό.   

 

Έρευνα-εξοπλισμός:

Το Εργαστήριο διεξάγει διδασκαλία και έρευνα στα γνωστικά πεδία της Μορφολογίας, Ανατομίας και Φυσιολογίας Φυτών.

Οι υποδομές που διαθέτει βρίσκονται στο κτήριο Χασιώτη (1ο και 2ο όροφο) και περιλαμβάνουν: α) δύο Αίθουσες Ασκήσεων Μικροσκοπίας εξοπλισμένες με 58 Μικροσκόπια OPYMPUS CX23 και 2 εκπαιδευτικά Μικροσκόπια OPYMPUS CX23 με κάμερα για την εκπαίδευση των φοιτητών, β) δύο Αίθουσες Ασκήσεων Φυσιολογίας Φυτών εξοπλισμένες με φασματοφωτόμετρα, στήλη απιονισμού νερού, φυγόκεντρους, υδατόλουτρα, και θερμαντικές πλάκες για την εκπαίδευση των φοιτητών, γ) θάλαμο ανάπτυξης φυτών (5 m2) εξοπλισμένο με αυτόματα συστήματα ρύθμισης της θερμοκρασίας, της σχετικής υγρασίας και του φωτισμού, δ) θάλαμο – ψυγείο, ε) γραφεία (μέσα στους ερευνητικούς χώρους) για το προσωπικό του Εργαστηρίου και στ) τέσσερεις Ερευνητικούς χώρους με αναλυτικό εξοπλισμό για τις ερευνητικές δραστηριότητες στα γνωστικά πεδία της Μορφολογίας, Ανατομίας και Φυσιολογίας των Φυτών όπως: Λειτουργική Ανατομία, Υδατικές σχέσεις, Φωτοσύνθεση, Διαγνωστική ανάλυση & Βιοχημικοί προσδιορισμοί δυναμικής της Θρέψης, Βιοπληροφορική ανάλυση & Μοριακή Φυσιολογία Θρέψης, Οικοφυσιολογία, Ενισχυτική Φυσιολογία, Φυσιολογία των Διαφυλλικών Εφαρμογών.

Ο ερευνητικός εξοπλισμός περιλαμβάνει: Αναλυτή αερίων EGM-4 CO2 analyzer (PP Systems International, Inc.), Αναλυτή αερίων LCPro+ (ADC Bioscientific Ltd.), Αναλυτή αερίων LI-6400XT (LiCor Biosciences), Πορόμετρο AP4 (Delta-T Devices), Φθορισμόμετρο χλωροφύλλης (head of LI- 6400XT fluorescence analyzer), Φθορισμόμετρο χλωροφύλλης (PAM chlorophyll fluorometer 2100 Heinz Walz GmbH), Φθορισμόμετρο χλωροφύλλης (Imaging PAM Microscopy Version και Mini Version Heinz Walz GmbH), Φθορισμόμετρο χλωροφύλλης Handy PEA (Hansatech Instruments), Μικροσκόπιο οπτικό/φθορισμού Zeiss Axiolab upright, Μικροσκόπιο οπτικό/φθορισμού Zeiss Axiostar upright, Μικροσκόπιο οπτικό Zeiss Axiovert inverted microscope, Σύστημα υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης Shimadzu Prominence UPLC με ανιχνευτή συστοιχίας διόδων (Shimadzu Corporation), Σύστημα υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης Jasco HPLC με ανιχνευτές UV-visible, δείκτη διάθλασης και φθορισμού (Jasco Corporation), Στοιχειακό αναλυτή CHNS/O 2400 (Perkin Elmer), Συσκευή προσδιορισμού αζώτου, Θάλαμο πίεσης Scholander (Skye), Φασματοφωτόμετρα UV-Vis, Φασματοραδιόμετρο PAR-NIR (Ocean Optics), Ραδιόμετρο PAR (LiCor), Χλωροφυλλόμετρο (Minolta Corp.), Περιστροφικό συμπυκνωτή υπό κενό (Buchi), Καταψύκτες, Υδατόλουτρα, Ζυγούς ακριβείας, Απαγωγούς εστίες, Αυτόκαυστο, Πυριατήριο και Εξοπλισμό μοριακής βιολογίας.

 

Ιστοσελίδες ερευνητικών ομάδων:

https://www.aua.gr/pnpg

https://www.aua.gr/plantstress

Προσωπικό

2105294281
d.nikolopoulos@aua.gr
Επίκουρος Καθ. Φυσιολογίας Φυτών. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τη φωτοσύνθεση, τους μηχανισμούς ανθεκτικότητας […]
210 529 4287
bouranis@aua.gr
Καθηγητής Φυσιολογίας Φυτών Τρέχοντα ερευνητικά ενδιαφέροντα: (1) Η λειτουργικότητα των αλληλεπιδράσεων του θείου με […]
210 529 4290
s.chorianopoulou@aua.gr
Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσιολογίας Θρέψης Φυτών. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την μελέτη της ομοιόστασης […]
2105294289
gliak@aua.gr
Αναπληρωτής Καθ. Φυσιολογίας Καταπονήσεων των Φυτών. Τα ερευνητικά του αντικείμενα περιλαμβάνουν τη φωτοσύνθεση υπό […]

Ερευνητικά Προγράμματα Εργαστηρίου

Δημοσιεύσεις - Συνέδρια Εργαστηρίου

Photosynthetic capacity is negatively correlated with the concentration of leaf phenolic compounds across a range of different species

Sumbele S., Fotelli M.N., Nikolopoulos D., Tooulakou G., Liakoura V., Liakopoulos G., Bresta P., Dotsika E., Adams M.A., Karabourniotis G. Photosynthetic capacity is negatively correlated with the concentration of leaf phenolic compounds across a range of different species (2012) AoB PLANTS, 2012, 2012, pls025

DOI:10.1093/aobpla/pls025

Early detection of broccoli drought acclimation/stress in agricultural environments utilizing proximal hyperspectral imaging and AutoML

Malounas I., Paliouras G., Nikolopoulos D., Liakopoulos G., Bresta P., Londra P., Katsileros A., Fountas S. Early detection of broccoli drought acclimation/stress in agricultural environments utilizing proximal hyperspectral imaging and AutoML (2024) Smart Agricultural Technology, 8, art. no. 100463

DOI: 10.1016/j.atech.2024.100463

Leaf anatomy affects optical properties and enhances photosynthetic performance under oblique light

Nikolopoulos D., Bresta P., Daliani V., Haghiou V., Darra N., Liati M., Mavrogianni E., Papanastasiou A., Porfyraki T., Psaroudi V., Karabourniotis G., Liakopoulos G. Leaf anatomy affects optical properties and enhances photosynthetic performance under oblique light (2024) Plant Cell and Environment, 47 (5), pp. 1471 - 1485

DOI: 10.1111/pce.14823

Acclimation of the Grapevine Vitis vinifera L. cv. Assyrtiko to Water Deficit: Coordination of Structural and Functional Leaf Traits and the Dynamic of Calcium Oxalate Crystals

Kolyva F., Nikolopoulos D., Bresta P., Liakopoulos G., Karabourniotis G., Rhizopoulou S. Acclimation of the Grapevine Vitis vinifera L. cv. Assyrtiko to Water Deficit: Coordination of Structural and Functional Leaf Traits and the Dynamic of Calcium Oxalate Crystals (2023) Plants, 12 (23), art. no. 3992

DOI: 10.3390/plants12233992

Grain size variation in two-rowed malt barley under Mediterranean conditions: Phenotypic plasticity and relevant trade-offs

Vahamidis P., Stefopoulou A., Kotoulas V., Bresta P., Nikolopoulos D., Karabourniotis G., Mantonanakis G., Vlachos C., Dercas N., Economou G. Grain size variation in two-rowed malt barley under Mediterranean conditions: Phenotypic plasticity and relevant trade-offs (2022) Field Crops Research, 279, art. no. 108454

DOI: 10.1016/j.fcr.2022.108454

Dynamic changes in cell wall composition of mature sunflower leaves under distinct water regimes affect photosynthesis

Roig-Oliver M., Bresta P., Nikolopoulos D., Bota J., Flexas J. Dynamic changes in cell wall composition of mature sunflower leaves under distinct water regimes affect photosynthesis (2021) Journal of Experimental Botany, 72 (22), pp. 7863 - 7875

DOI: 10.1093/jxb/erab372

The optical properties of leaf structural elements and their contribution to photosynthetic performance and photoprotection

Karabourniotis G., Liakopoulos G., Bresta P., Nikolopoulos D. The optical properties of leaf structural elements and their contribution to photosynthetic performance and photoprotection (2021) Plants, 10 (7), art. no. 1455

DOI: 10.3390/plants10071455

Cell wall composition and thickness affect mesophyll conductance to CO2 diffusion in Helianthus annuus under water deprivation

Roig-Oliver M., Bresta P., Nadal M., Liakopoulos G., Nikolopoulos D., Karabourniotis G., Bota J., Flexas J. Cell wall composition and thickness affect mesophyll conductance to CO2diffusion in Helianthus annuus under water deprivation (2020) Journal of Experimental Botany, 71 (22), pp. 7198 - 7209

DOI: 10.1093/jxb/eraa413

New insights into the functions of carbon–calcium inclusions in plants

Karabourniotis G., Horner H.T., Bresta P., Nikolopoulos D., Liakopoulos G. New insights into the functions of carbon–calcium inclusions in plants (2020) New Phytologist, 228 (3), pp. 845 - 854

DOI: 10.1111/nph.16763

Decomposition of calcium oxalate crystals in colobanthus quitensis under CO2 limiting conditions

Gómez-Espinoza O., González-Ramírez D., Bresta P., Karabourniotis G., Bravo L.A. Decomposition of calcium oxalate crystals in colobanthus quitensis under CO2 limiting conditions (2020) Plants, 9 (10), art. no. 1307, pp. 1 - 11

DOI: 10.3390/plants9101307

Protective and defensive roles of non-glandular trichomes against multiple stresses: structure–function coordination

Karabourniotis G., Liakopoulos G., Nikolopoulos D., Bresta P. Protective and defensive roles of non-glandular trichomes against multiple stresses: structure–function coordination (2020) Journal of Forestry Research, 31 (1)

DOI: 10.1007/s11676-019-01034-4

Cystoliths of Parietaria judaica can serve as an internal source of CO2 for photosynthetic assimilation when stomata are closed

Giannopoulos A., Nikolopoulos D., Bresta P., Samantas A., Reppa C., Karaboiki K., Dotsika E., Fasseas C., Liakopoulos G., Karabourniotis G. Cystoliths of Parietaria judaica can serve as an internal source of CO2 for photosynthetic assimilation when stomata are closed (2019) Journal of Experimental Botany, 70 (20), pp. 5753 - 5763

DOI: 10.1093/jxb/erz316

The apoplastic antioxidant system and altered cell wall dynamics influence mesophyll conductance and the rate of photosynthesis

Clemente-Moreno M.J., Gago J., Díaz-Vivancos P., Bernal A., Miedes E., Bresta P., Liakopoulos G., Fernie A.R., Hernández J.A., Flexas J. The apoplastic antioxidant system and altered cell wall dynamics influence mesophyll conductance and the rate of photosynthesis (2019) Plant Journal, 99 (6), pp. 1031 - 1046

DOI: 10.1111/tpj.14437

Changes in the properties of calcium-carbon inclusions during leaf development and their possible relationship with leaf functional maturation in three inclusion-bearing species

Giannopoulos A., Bresta P., Nikolopoulos D., Liakopoulos G., Fasseas C., Karabourniotis G.Changes in the properties of calcium-carbon inclusions during leaf development and their possible relationship with leaf functional maturation in three inclusion-bearing species (2019) Protoplasma, 256 (2), pp. 349 - 358

DOI: 10.1007/s00709-018-1300-7

Sex-specific structural and functional leaf traits and sun-shade acclimation in the dioecious tree Pistacia vera (Anacardiaceae)

Korgiopoulou C., Bresta P., Nikolopoulos D., Karabourniotis G. Sex-specific structural and functional leaf traits and sun-shade acclimation in the dioecious tree Pistacia vera (Anacardiaceae) (2019) Functional Plant Biology, 46 (7), pp. 649 - 659

DOI: 10.1071/FP18256

How does long-term drought acclimation modify structure-function relationships? A quantitative approach to leaf phenotypic plasticity of barley

Bresta P., Nikolopoulos D., Stavroulaki V., Vahamidis P., Economou G., Karabourniotis G. How does long-term drought acclimation modify structure-function relationships? A quantitative approach to leaf phenotypic plasticity of barley (2018) Functional Plant Biology, 45 (12), pp. 1181 - 1194

DOI: 10.1071/FP17283

"Carbon gain vs. water saving, growth vs. defence": Two dilemmas with soluble phenolics as a joker

Karabourniotis G., Liakopoulos G., Nikolopoulos D., Bresta P., Stavroulaki V., Sumbele S. "Carbon gain vs. water saving, growth vs. defence": Two dilemmas with soluble phenolics as a joker (2014) Plant Science, 227, pp. 21 - 27

DOI: 10.1016/j.plantsci.2014.06.014

Alarm photosynthesis: Calcium oxalate crystals as an internal CO2 source in plants

Tooulakou G., Giannopoulos A., Nikolopoulos D., Bresta P., Dotsika E., Orkoula M.G., Kontoyannis C.G., Fasseas C., Liakopoulos G., Klapa M.I., Karabourniotis G. Alarm photosynthesis: Calcium oxalate crystals as an internal CO2 source in plants (2016) Plant Physiology, 171 (4), pp. 2577 - 2585

DOI: 10.1104/pp.16.00111

Reevaluation of the plant "gemstones": Calcium oxalate crystals sustain photosynthesis under drought conditions

Tooulakou G., Giannopoulos A., Nikolopoulos D., Bresta P., Dotsika E., Orkoula M.G., Kontoyannis C.G., Fasseas C., Liakopoulos G., Klapa M.I., Karabourniotis G. Reevaluation of the plant "gemstones": Calcium oxalate crystals sustain photosynthesis under drought conditions (2016) Plant signaling & behavior, 11 (9), pp. e1215793

DOI: 10.1080/15592324.2016.1215793

Modification of water entry (xylem vessels) and water exit (stomata) orchestrates long term drought acclimation of wheat leaves

Bresta P., Nikolopoulos D., Economou G., Vahamidis P., Lyra D., Karamanos A., Karabourniotis G. Modification of water entry (xylem vessels) and water exit (stomata) orchestrates long term drought acclimation of wheat leaves (2011) Plant and Soil, 347 (1), pp. 179 - 193

DOI: 10.1007/s11104-011-0837-4

New insights into the functions of carbon–calcium inclusions in plants

Karabourniotis, G., Horner, H.T., Bresta, P., Nikolopoulos, D., Liakopoulos, G. New insights into the functions of carbon–calcium inclusions in plants (2020) New Phytologist, 228 (3), pp. 845-854.

http://www.doi.org/10.1111/nph.16763

Cell wall composition and thickness affect mesophyll conductance to CO2 diffusion in Helianthus annuus under water deprivation

Roig-Oliver, M., Bresta, P., Nadal, M., Liakopoulos, G., Nikolopoulos, D., Karabourniotis, G., Bota, J., Flexas, J. Cell wall composition and thickness affect mesophyll conductance to CO2 diffusion in Helianthus annuus under water deprivation (2020) Journal of Experimental Botany, 71 (22), pp. 7198-7209.

http://www.doi.org/10.1093/jxb/eraa413

The optical properties of leaf structural elements and their contribution to photosynthetic performance and photoprotection

Karabourniotis, G., Liakopoulos, G., Bresta, P., Nikolopoulos, D. The optical properties of leaf structural elements and their contribution to photosynthetic performance and photoprotection (2021) Plants, 10 (7), art. no. 1455.

http://www.doi.org/10.17660/ActaHortic.2021.1327.65

TOMEAΣ - ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

ΒΟΤΑΝΙΚΗΣ & ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ
Γενικής & Γεωργικής Μικροβιολογίας
Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας
Συστηματικής Βοτανικής
Φυσιολογίας & Μορφολογίας Φυτών

ΤΟΜΕΙΣ

Γενικής & Γεωργικής Μικροβιολογίας
Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας
Συστηματικής Βοτανικής
Φυσιολογίας & Μορφολογίας Φυτών
Γενικής και Γεωργικής Μετεωρολογίας
Γεωργίας
Βελτίωσης Φυτών & Γεωργικού Πειραματισμού
Γεωργίας
Βελτίωσης Φυτών & Γεωργικού Πειραματισμού
Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου
Κηπευτικών Καλλιεργειών
Γεωργικής Ζωολογίας & Εντομολογίας
Γεωργικής Φαρμακολογίας
Σηροτροφίας & Μελισσοκομίας
Οικολογίας & Προστασίας του Περιβάλλοντος
Φυτοπαθολογίας

NEWSLETTER

Το Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής (ΕΦΠ) του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) είναι το πρώτο αμιγές Πανεπιστημιακό Τμήμα Φυτικής Παραγωγής στην Ελλάδα και ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1989 (Π.Δ. 377/16-6-89, ΦΕΚ 166Α΄)
chevron-down linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram Μετάβαση στο περιεχόμενο