Στην Αλίαρτο, την Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε η 3^η και τελευταία ημερίδα του ερευνητικού προγράμματος SmartBic του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας που δημιούργησε κόσμο καινοτομίας και εφυούς γεωργίας στην Στερεά Ελλάδα.

Στο πρόγραμμα συμμετείχε το Τμήμα Περιφερειακής και Οικονομικής Ανάπτυξης στην Αμφισσα μέσω της Καθηγήτριας κ. Μενεγάκη Αγγελικής (επικεφαλής), δυο μεταδιδακτορικών ερευνητών, κ.κ Σκαρτάδου Παναγιώτη και Βιδάλη Μάρα, καθώς και του διοικητικού συνεργάτη κ. Σμαράγδη Παντελή.

Στην απολογιστική ημερίδα, η ομάδα της Αμφισσας παρουσίασε τα αποτελέσματά της σε ένα ευρύ κοινό αναφορικά με 2 άξονες, α) την παραγωγικότητα των ξενοδοχείων της Στερεάς Ελλάδας σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα καθώς και τις προοπτικές για αγροτουρισμό. Β) μια ανάλυση της περιφερειακής οικονομίας της Στερεάς Ελλάδας, επισημαίνοντας προκλήσεις και πιθανούς τρόπους αντιμετώπισής τους.

Όσον αφορά τον 1^ο άξονα:

Ο τουρισμός παίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας. Η Στερεά Ελλάδα, ωστόσο, έχει μικρή συνεισφορά σε σχέση με τις υπόλοιπες περιφέρειες. Ωστόσο, αυτό δεν οφείλεται στην έλλειψη των υποδομών που θα μπορούσαν να προσελκύσουν περισσότερο εσωτερικό κι εξωτερικό τουρισμό. Επομένως, υπάρχει περιθώριο για περισσότερη διερεύνηση. Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη είναι η παραγωγικότητα. Ενισχύοντας την παραγωγικότητα των τουριστικών επιχειρήσεων θα ενισχυθεί η ανάπτυξη του τουρισμού. Η συγκεκριμένη μελέτη μετράει την παραγωγικότητα και αποτελεσματικότητα των τουριστικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα σε επίπεδο περιφέρειας, διερευνά τα χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων που έχουν καλύτερη αποδοτικότητα και πιθανούς παράγοντες που επηρεάζουν την παραγωγικότητα και αποτελεσματικότητά τους. Τέλος, εξετάζει την πιθανή συνεισφορά (ρόλο) του αγροτουρισμού στην βελτίωση της παραγωγικότητας και ανάπτυξης του τουρισμού στην Στερεά Ελλάδα. Για την διεξαγωγή της μελέτης χρησιμοποιείται στοχαστική ανάλυση συνόρων. Έχει γίνει συλλογή στοιχείων ισολογισμού για τα ξενοδοχεία που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα καθώς και έχουν συλλεχθεί δεδομένα μέσω ερωτηματολογίων για τις βιώσιμες πρακτικές και τον αγροτουρισμό για τα ξενοδοχεία που δραστηριοποιούνται στην Περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας. Τα αποτελέσματα αυτου του άξονα έρευνας είναι τα ακόλουθα:

Ο ξενοδοχειακός τομέας στην Ελλάδα λειτουργεί με φθίνουσες αποδόσεις κλίμακας, παράγουν κατά μέσο όρο το 12% των συνολικών παραγωγικών δυνατοτήτων τους ωστόσο η μεταβολή στην παραγωγικότητα είναι θετική λόγω κυρίως της τεχνικής αλλαγής που υπερτερεί. 2. Η παραγωγικότητα των ξενοδοχείων στην Περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας αυξάνεται κατά μέσο όρο 1.7% το οποίο είναι αρκετά χαμηλό σε σχέση με την Κρήτη και το Νότιο Αιγαίο που η παραγωγικότητα αυξάνεται κατά 6%. 3. Το μέγεθος, η ηλικία, η καινοτομία καθώς και η ψηφιοποίηση μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγικότητα. 4. Παρόλο που υπάρχουν διαφορές στην παραγωγικότητα μεταξύ των περιφερειών παρατηρούμε ότι υπάρχει σύγκλιση δηλ. οι περιφέρειες με χαμηλό ρυθμό παραγωγικότητας καταφέρνουν να «επιβιώσουν» και προσεγγίσουν τις περιφέρειες με μεγαλύτερο ρυθμό παραγωγικότητας. 5. Τέλος, συγκεκριμένα για την Περιφέρεια της Στερεάς, παρατηρούμε ότι στους νομούς όπου τα ξενοδοχεία ακολουθούν κάποιες «βιώσιμες» πολιτικές ο ρυθμός παραγωγικότητας ενισχύεται.

Όσον αφορά τον 2^ο άξονα:

Πρώτον, σε μια ανάλυση της περιφερειακής οικονομίας της Στερεάς Ελλάδας, επισημαίνοντας προκλήσεις και πιθανούς τρόπους αντιμετώπισής τους. Η κλαδική διάρθρωση της Περιφέρειας διαφέρει σημαντικά από την υπόλοιπη Ελλάδα. Αυτό δεν ευνοεί την καρποφορία Εθνικών Στρατηγικών και Πολιτικών σε Περιφερειακό επίπεδο. Από την άλλη, τοπικά ισχυροί κλάδοι επλήγησαν συγκριτικά λιγότερο την προηγούμενη δεκαετία, κρατώντας την ανεργία της Περιφέρειας σε μικρότερο επίπεδο από το αντίστοιχο Εθνικό. Κλάδοι-κλειδί για την ζήτηση σε Περιφερειακό επίπεδο είναι η Γεωργία, Δασοκομία, Αλιεία, Κατασκευές και Χονδρικό-Λιανικό Εμπόριο. Κλάδοι-κλειδί για την προσφορά είναι αντίστοιχα οι Μεταφορές, Αποθήκευση (Logistics) και πάλι το Χονδρικό-Λιανικό Εμπόριο. Αυτοί είναι επίσης κλάδοικλειδί για την απασχόληση στην Περιφέρεια. Κλάδοι με ηχηρή απουσία σε Περιφερειακό επίπεδο είναι οι Βιομηχανίες Τροφίμων, Ποτών και προϊόντων Καπνού, Καταλύματα, Εστίαση, Υγεία και Κατασκευές προϊόντων από πλαστικό. Η μέση παραγωγικότητα στον αγροτικό τομέα έχει μειωθεί, κυρίως λόγω έλλειψης επενδύσεων την τελευταία δεκαετία. Μεγάλο ποσοστό των νέων της Περιφέρειας (συγκριτικά με την υπόλοιπη Ελλάδα) εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση ή αν σπουδάσουν αλλού επιλέγουν να μην ξαναγυρίσουν. Δεύτερον, σε ένα ερωτηματολόγιο προς τις επιχειρήσεις της Περιφέρειας, με τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν λόγω πανδημίας covid και την οικονομική προοπτική τους για το άμεσο μέλλον. Παρ’ όλο που η πανδημία επηρέασε πολύ την επιχειρηματικότητα, οι επιχειρήσεις της Περιφέρειας είναι θετικές ως προς τον χρόνο ανάκαμψης. Η πλειοψηφία δεν απέλυσε προσωπικό κατά την πανδημία και σκέφτεται να αυξήσει την απασχόληση τους επόμενους μήνες. Το σημαντικότερο πρόβλημα εντοπίζεται στην χρηματοδότηση και τα υψηλά επιτόκια.