Ο Νικόλαος Τσουκαλάς είναι γεωλόγος. Πραγματοποίησε τις βασικές του σπουδές στο Τμήμα Γεωλογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Με υποτροφία του
Ιδρύματος Ωνάση, ολοκλήρωσε το 2008 τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο St. Mary’s, στο Χάλιφαξ του Καναδά, στα αντικείμενα της γεωλογίας και στρωματογραφίας των ηφαιστειακών πετρωμάτων της νήσου Κω των Δωδεκανήσων. Εργάστηκε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, αλλά και σε εγχώρια και ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, καθώς και στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης. Επί σειρά ετών διετέλεσε εκπαιδευτικός στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ενώ τώρα εργάζεται στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
Έχει παρουσιάσει επιστημονικές εργασίες σε συνέδρια και έχει συγγράψει άρθρα επιστημονικών περιοδικών. Από τα φοιτητικά του χρόνια συμμετέχει σε γεωμορφολογικές έρευνες και παλαιοντολογικές ανασκαφές απολιθωμένων προϊστορικών φυτών και σπονδυλωτών ζώων, με σκοπό τον εντοπισμό, τη διάσωση και την ανάδειξη των παλαιοντολογικών ευρημάτων
και, παράλληλα, τη δημιουργία και διαμόρφωση ενημερωτικών εκθέσεων σε διάφορες περιοχές της επικράτειας. Επί σειρά ετών διεξάγει εκπαιδευτικά προγράμματα σε μαθητές και ενημερώνει
επισκέπτες μουσείων και εκθέσεων, για θέματα που άπτονται της γεωλογίας.