ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Τμήμα Επιστήμης
Φυτικής Παραγωγής

Προστασία και Διαχείριση Περιβάλλοντος

Περιεχόμενο Μαθήματος

ΕΙΣΑΓΩΓΗ - Γενικές έννοιες του βιοτικού και αβιοτικού Περιβάλλοντος - Η έννοια της Ρύπανσης - Ορισμοί. Ιστορική αναδρομή της ρύπανσης - Μονάδες μέτρησης της ρύπανσης.
ΡΥΠΑΝΣΗ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΩΝ - Ρύπανση από θρεπτικά άλατα - Το φαινόμενο του Ευτροφισμού - Διαλυμένο Οξυγόνο - Βιοχημικά Απαιτούμενο Οξυγόνο (BOD) - Λιπάσματα, Φυτοφάρμακα (εντομοκτόνα, ζιζανιοκτόνα, κ.λπ.), Μόλυνση από μικροοργανισμούς αποβλήτων - Ρύπανση από θρεπτικά άλατα - Ρύπανση από τοξικά μέταλλα - Βιοσυσσώρευση - Βιομεγέθυνση. Η περίπτωση του υδραργύρου. Θερμική ρύπανση. Ρύπανση από Οργανικές ουσίες (Χλωριωμένες ενώσεις - Πετρέλαιο). Ατυχήματα που έχουν σχέση με τη γεωργία (Ατύχημα Bhopal- Ατύχημα Seveso, Ατύχημα στον ποταμό Ρήνο). Ρύπανση από ατυχήματα πλοίων ή συστήματα υποθαλάσσιας άντλησης πετρελαίου - Μέθοδοι αντιμετώπισης - Επιπτώσεις στους υδρόβιους οργανισμούς.
ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ. Πηγές ατμοσφαιρικής ρύπανσης - Πρωτογενείς και δευτερογενείς ρύποι - Τύποι ατμοσφαιρικής ρύπανσης - Φωτοχημική Ρύπανση (τύπου Los Angeles) - Ρύπανση Αιθαλομίχλης (Smog ή τύπου Λονδίνου). Ιστορικά θανατηφόρα επεισόδια ατμοσφαιρικής ρύπανσης - Η περίπτωση του Λονδίνου. Μεταφορά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης - Διασυνοριακή ρύπανση - Το φαινόμενο της ακρίδας (grasshopper effect). Αστική ρύπανση - Το φαινόμενο της θερμοκρασιακής αναστροφής. Το “νέφος” της Αθήνας.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟΙ ΡΥΠΟΙ. Μονοξείδιο του άνθρακα (CO) - Πηγές CO, κατανομή του CO στην ατμόσφαιρα - επιδράσεις του CO στα φυτά και στον άνθρωπο - όρια τοξικότητας. Τα οξείδια του αζώτου (NOx) - Πηγές NOx - κατανομή των NOx στην ατμόσφαιρα - επιδράσεις των NOx στα φυτά και στον άνθρωπο - όρια τοξικότητας. Τα οξείδια του θείου (SOx) - Πηγές SOx - κατανομή των SOx στην ατμόσφαιρα - επιδράσεις των SOx στα φυτά και στον άνθρωπο όρια τοξικότητας. Όξινη βροχή. Επίδραση της όξινης βροχής στα υδάτινα οικοσυστήματα - Επιπτώσεις της όξινης βροχής στα φυτά, στα πουλιά, στην πολιτιστική κληρονομιά. Το όζον (O3). Το φαινόμενο της τρύπας του όζοντος - επιπτώσεις - προστασία της στοιβάδας του στρατοσφαιρικού O3. Το τροποσφαιρικό O3 ως φωτοχημικός ρύπος - σχηματισμός - χωροχρονική διακύμανση. Επιπτώσεις του O3 στην ανθρώπινη υγεία. Το O3 ως φυτοτοξικός ρύπος - ο εκτιμητής φυτοτοξικότητας ΑΟΤ40. Χλωροφθοράνθρακες (Chlorofluorocarbons, CFCs) - Βρωμιούχο μεθύλιο (MeBr) - Νιτρικό υπεροξυακετύλιο (PAN) - Πτητικοί υδρογονάνθρακες (VOCs). Σωματιδιακή ρύπανση (PMS) - Επιπτώσεις της σωματιδιακής ρύπανσης στη γεωργία. Υδρογονάνθρακες. Υδράργυρος. Η οξείδωση της ατμόσφαιρας - O ρόλος των υδροξυλίων (ΟΗ).
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ - ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ “ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ”. Κλιματικός εξαναγκασμός. Αέρια του Θερμοκηπίου. Το διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Οι υδρατμοί ως αέριο του θερμοκηπίου. Το μεθάνιο (CH4) - Υδρίτες μεθανίου. Υποξείδιο του αζώτου ή Νιτρώδες οξείδιο (Nitrous Oxide, Ν2O).
ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ - ΒΙΟΔΕΙΚΤΕΣ-ΒΙΟΜΕΤΡΗΤΕΣ παρακολούθησης της ποιότητας του περιβάλλοντος.
ΦΥΤΟΕΞΥΓΙΑΝΣΗ (phytoremedation) - Βιοεξυγίανση (bioremediation). Η αξιοποίηση φυτών υπερσυσσωρευτών μετάλλων.
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ - Εθνικό και Διεθνές Νομικό Πλαίσιο. Κατακερματισμός οικοσυστημάτων - Ο ρόλος των οικολογικών διαδρόμων.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΑ - Οικοτοξικολογία. Εκτίμηση οικολογικού κινδύνου. Το φαινόμενο της όρμησης στην τοξικολογία.

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Μεταξύ των σκοπών του μαθήματος είναι, οι φοιτητές που θα το παρακολουθήσουν επιτυχώς, να:
Κατανοήσουν την σημασία των μεγάλων περιβαλλοντικών προβλημάτων στην σύγχρονη κοινωνία.
Να κατανοήσουν “εν τω βάθη” τα αίτια και τις συνέπειες της ρύπανση του αέρα, του εδάφους, των χερσαίων υδάτων και των θαλασσών.
Να γνωρίζουν σχετικά με τη φυτοτοξικότητα των ρύπων και για τις επιπτώσεις τους – τόσο τις βιολογικές όσο και τις οικονομικές – κυρίως στα καλλιεργούμενα είδη.
Να γνωρίζουν για τις μεθόδους βιοπαρακολούθησης - βιοκαταγραφής στην εκτίμησης των διαταραχών, αλλοιώσεων και καταπονήσεων σε επίπεδο είδους, βιοκοινότητας, οικοσυστήματος.
Να γνωρίζουν για τις εφαρμογές των βιοδεικτών-βιομετρητών με έμφαση στη χρήση των φυτών στην παρακολούθηση της ποιότητας του περιβάλλοντος.
Να γνωρίζουν για τις μεθόδους φυτοεξυγίανσης (phytoremedation) – δηλαδή για την χρήση των φυτών στην απορρύπανση και αποκατάσταση διαταραγμένων περιοχών.

Βιβλιογραφία

Πανεπιστημιακά Συγγράμματα:
"ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ" – Συγγραφέας: Σωτήριος Ε. Τσιούρης
Πανεπιστημιακές σημειώσεις:
"ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ" – Συγγραφείς: Κ. Σαϊτάνης - A.N. Ρήγα-Καρανδεινού και Γ. Αράπης.
-Συναφή επιστημονικά περιοδικά:
✓ Environmental Pollution
✓ Environmental Science and Pollution research ✓ Environmental Monitoring

Διδάσκοντες

2105294888
stefanos@aua.gr
Αντίθετα με αυτό που θεωρεί η πλειοψηφία, το Lorem Ipsum δεν είναι απλά ένα […]

NEWSLETTER

Το Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής (ΕΦΠ) του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) είναι το πρώτο αμιγές Πανεπιστημιακό Τμήμα Φυτικής Παραγωγής στην Ελλάδα και ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1989 (Π.Δ. 377/16-6-89, ΦΕΚ 166Α΄)
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram Μετάβαση στο περιεχόμενο