ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Τμήμα Επιστήμης
Φυτικής Παραγωγής

Λειτουργική Ανατομία

Περιεχόμενο Μαθήματος

ΘΕΩΡΙΑ Ενότητα Ι. Εισαγωγή Κεφάλαιο 1 Τα σύγχρονα μικροσκόπια και οι πληροφορίες που αντλούνται από αυτά Κεφάλαιο 2 Η μορφολογία και ανατομία των οργάνων κάθε φυτικού είδους σχετίζεται με τη θέση του στη κλίμακα της εξέλιξης Ενότητα ΙΙ. Τα κύτταρα: Οι δομικές και λειτουργικές μονάδες Κεφάλαιο 3 3.1. Τα φυτικά κύτταρα διαθέτουν κοινά χαρακτηριστικά 3.2. Το κυτταρόπλασμα 3.3. Οι βιολογικές μεμβράνες 3.4. Το κυτταρικό τοίχωμα 3.5. χλωροπλάστες και τα μιτοχόνδρια 3.6. Ο πυρήνας 3.7. Η διαιώνιση του κάθε είδους προϋποθέτει τη μεταβίβαση της γενετικής πληροφορίας του πυρήνα από γενιά σε γενιά 3.8. Τα ριβοσώματα 3.9. Τα μικροσωμάτια 3.10. Το ενδοπλασματικό δίκτυο 3.11. Το δικτυόσωμα 3.12. Ο κυτταροσκελετός 3.13. Τα χυμοτόπια 3.14. Τα λυοσώματα 3.15. Τα κυτταρικά έγκλειστα Ενότητα ΙΙΙ. Τα κύτταρα συγκροτούν ιστούς και οι ιστοί συγκροτούν όργανα Κεφάλαιο 4 4.1. Το φυτικό σώμα απαρτίζεται από μεριστωματικούς και μόνιμους ιστούς 4.2. Η ολοδυναμία των φυτικών κυττάρων επιτρέπει τη δημιουργία ιστών από έμμονα κύτταρα 4.3. Η ενεργοποίηση των μεριστωματικών ιστών καθορίζει τον τύπο ανάπτυξης κάθε φυτικού είδους και επομένως και τη διάρκεια του βιολογικού του κύκλου 4.4. Οι μεριστωματικοί ιστοί 4.5. Οι μόνιμοι ιστοί Κεφάλαιο 5 5.1. Ολα τα είδη σπερματόφυτων απαρτίζονται από διακριτά όργανα 5.2. Τα επί μέρους όργανα έχουν διακριτούς ρόλους Κεφάλαιο 6 Εισαγωγή: Λειτουργίες των φύλλων 6.1. Μέσω της εξέλιξης διαμορφώθηκαν τρία βασικά σχεδιαστικά πρότυπα φύλλων σπερματοφύτων 6.2. Η διάταξη των ιστών και των κυττάρων ενός φύλλου έχει άμεση σχέση με τη λειτουργία που προσφέρουν 6.3. Η ανάπτυξη των φύλλων είναι κυρίως βασιπέταλη 6.4. Οι χίμαιρες οφείλονται σε ανωμαλίες που συμβαίνουν κατά την ανάπτυξη του φύλλου 6.5. Προσαρμογή των φύλλων σε αντίξοες συνθήκες 6.6. Προσαρμογή σε ακραίες ή ειδικές συνθήκες: Οι μεταμορφώσεις των φύλλων 6.7. Εγκλιματισμός των φύλλων σε διαφορετικές συνθήκες ανάπτυξης Κεφάλαιο 7 Εισαγωγή: Λειτουργίες της ρίζας 7.1. Μέσω της εξέλιξης διαμορφώθηκαν δύο κυρίως σχεδιαστικά πρότυπα ριζών σπερματοφύτων 7.2. Η ρίζα συγκροτείται από εξειδικευμένους ιστούς οι οποίοι κατανέμονται σε ευδιάκριτες ανατομικές ζώνες κατά μήκος του άξονά της 7.3. Οι ιστοί της ρίζας σε εγκάρσια τομή στην περιοχή της διαφοροποίησης έχουν συγκεκριμένη διάταξη 7.4. Οι ιστοί της ρίζας σε εγκάρσια τομή στην περιοχή της δευτερογενούς διάπλασης χαρακτηρίζονται από την ύπαρξη του καμβίου και περιδέρματος 7.5. Εγκλιματισμός των ριζών σε διαφορετικές συνθήκες ανάπτυξης: Οι ρίζες αντιδρούν σε αλλαγές συνθηκών του εδαφικού περιβάλλοντος 7.6. Η προσαρμογή των ριζών σε ιδιάζουσες ή ακραίες συνθήκες 7.7. Οι ρίζες μέσω της εξέλιξης έχουν αναπτύξει συμβιωτικές σχέσεις με μικροοργανισμούς Κεφάλαιο 8 Εισαγωγή: Λειτουργίες του βλαστού 8.1. Η διαμόρφωση του βλαστού σχετίζεται στενά με τη σταδιακή μετάβαση των φυτικών οργανισμών στη διάρκεια της εξέλιξης από το υδατικό στο χερσαίο περιβάλλον 8.2. Ο βλαστός συγκροτείται από εξειδικευμένους ιστούς οι οποίοι κατανέμονται σε ευδιάκριτες ανατομικές ζώνες κατά μήκος του άξονά του 8.3. Μέσω της εξέλιξης διαμορφώθηκαν δύο κυρίως σχεδιαστικά πρότυπα βλαστών σπερματοφύτων 8.4. Η περιοχή της δευτερογενούς δομής αφορά στην κατά πάχος αύξηση των βλαστών 8.5. Προσαρμογή σε ακραίες ή ειδικές συνθήκες: Οι μεταμορφώσεις των βλαστών Κεφάλαιο 9 Εισαγωγή: Λειτουργίες των ανθέων, των σπερμάτων και των καρπών 9.1. Τα σπερματόφυτα αναπαράγονται μέσω δύο εναλλακτικών διαδικασιών 9.2. Οι αρσενικοί και θηλυκοί κώνοι αποτελούν τα όργανα της εγγενούς αναπαραγωγής των γυμνοσπέρμων 9.3. Τα άνθη αποτελούν τα όργανα της εγγενούς αναπαραγωγής των αγγειοσπέρμων 9.4. Η επικονίαση αποτελεί ένα κρίσιμο στάδιο της αναπαραγωγής 9.5. Εμβρυογένεση είναι η διαδικασία μέσω της οποίας προκύπτουν έμβρυα 9.6. Η σταδιακή ανάπτυξη του εμβρύου συνοδεύεται και από την ωρίμανση του σπέρματος 9.7. Οι καρποί παρουσιάζουν εξαιρετική ποικιλομορφία   ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Άσκηση 1-Το κοινό σύνθετο μικροσκόπιο και το φυτικό κύτταρο Άσκηση 2-Πρωτογενής ανατομική διάπλαση της ρίζας Άσκηση 3-Πρωτογενής ανατομική διάπλαση του βλαστού Άσκηση 4-Aνατομική διάπλαση του φύλλου Άσκηση 5-Αναπαραγωγή αγγειοσπέρμων - Άνθη, σπέρματα, καρποί

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Η Πρώτη ενότητα του μαθήματος πραγματοποιεί μια  ιστορική ανασκόπηση της εξέλιξης των μικροσκοπίων, δίδει ερμηνεία των εικόνων που λαμβάνονται από διαφορετικά είδη μικροσκοπίων και επίσης  αναφέρεται στη σημασία της εξέλιξης στη διαμόρφωση των δομών των φυτικών ειδών. Στη δεύτερη ενότητα παρουσιάζεται  η δομή και λειτουργία των τυπικών φυτικών κυττάρων, στην τρίτη  παρουσιάζεται  η δομή και λειτουργία των φυτικών ιστών και στην τέταρτη ενότητα παρουσιάζεται  η δομή και λειτουργία των φυτικών  οργάνων.  Το μάθημα έχει στόχο οι φοιτητές να μάθουν τα επίεπδα οργάνωσης ενός φυτικού οργανισμού (κύτταρα-ιστοί-όργανα) με ιδιαίτερη έμφαση στις σχέσεις δομής-λειτουργίας, έτσι ώστε να αποκτήσουν τις γνώσεις υποβάθρου που απαιτούνται από μια σειρά μαθημάτων (ιδιαίτερα παραγωγικών εργαστηρίων) που θα διδαχθούν στα επόμενα έτη σπουδών.

Βιβλιογραφία

Λειτουργική Ανατομία Φυτών 2014. Γ. Αϊβαλάκις, Γ. Καραμπουρνιώτης, Γ. Λιακόπουλος, Κ. Φασσέας. Εκδόσεις Εμβρυο Ν.Σ. Χριστοδουλάκης. 2014. Ανατομία Φυτών. Εκδόσεις Κυριακίδη. Τσέκος Ιωάννης, Ηλίας Ηλίας. 2011. Μορφολογία και Ανατομία Φυτών. Εκδόσεις Περπινιά.

Διδάσκοντες

2105294331
brestapan@aua.gr
Επίκουρη Καθηγήτρια Λειτουργικής Ανατομίας Φυτών-Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας
210 529 4290
s.chorianopoulou@aua.gr
Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσιολογίας Θρέψης Φυτών. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν την μελέτη της ομοιόστασης […]
2105294289
gliak@aua.gr
Αναπληρωτής Καθηγητής Φυσιολογίας Καταπονήσεων των Φυτών. Τα ερευνητικά του αντικείμενα περιλαμβάνουν τη φωτοσύνθεση υπό […]

NEWSLETTER

Το Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής (ΕΦΠ) του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) είναι το πρώτο αμιγές Πανεπιστημιακό Τμήμα Φυτικής Παραγωγής στην Ελλάδα και ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1989 (Π.Δ. 377/16-6-89, ΦΕΚ 166Α΄)
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram Μετάβαση στο περιεχόμενο