ΕΙΔΙΚΗ ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑ (Ασθένειες Καρποφόρων Δένδρων και Αμπέλου)
Περιεχόμενο Μαθήματος
Oι κυριότερες μυκητολογικές, προκαρυωτικές, ιολογικές ασθένειες, ασθένειες που οφείλονται σε ιοειδή και μη πρασιτικές ασθένειες:
Ασθένειεs των Μnλοειδών
Μυκnτολογικέs Ασθέvειεs
Φουζικλάδια
Ωίδιο
Φαιές σήψεις (μονίλιες)
Παρασιτική μολύβδωση ή αργύρωση
Εξελκώσεις βραχιόνων
Σκωριάσεις
Ασθένειες οφειλόμενες σε μύκητες Phytophthorα
Σηψιρριζίες
Μυκnτολογικέs Ασθέvειεs
Σεπτορίωση της απιδιάς
Μαύρη κηλίδωση της απιδιάς και της μηλιάς
Διάφορες προσβολές καρπών
Προκαρυωτικέs Ασθέvειεs
Καρκίνος
Βακτηριακό κάψιμο
Βακτηρίωση οφειλόμενη στο Pseudomonαs syringαe ρν. syringαe
Σκούπα της μάγισσας (Apple proliferation)
Φθορά/Παρακμή της αχλαδιάς (Pear decline)
Ιολογικέs Ασθέvειεs
Ιός του μωσαϊκό της μηλιάς (apple mosaic virus, ApMV)
Διάφορες ιολογικές ασθένειες
Ασθέvειεs που οφείλονται σε ιοειδή
Ιοειδές του εξανθηματικού έλκους της αχλαδιάς (pear blister canker viroid, PBCVd)
Ιοειδές της εσχάρωσης του φλοιού των μήλων (apple scar skin viroid, ASSVd)
Μη Μεταδοτικέs Ασθέvειεs
Πικρή Κηλίδωση
Τροφοπενίες μηλοειδών
Υάλωση
Εσωτερική νέκρωση του φλοιού
Διάφορες μη μεταδοτικές ασθένειες
Ασθένειεs των Πuρnνόκαρπων
Μυκητολογικέs Ασθέvειεs
Εξώασκοι
Κορύνεο
Ωίδια
Αδρομυκώσεις
Σκωρίαση
Νέκρωση βραχιόνων
Κυλινδροσπορίωση της κερασιάς
Προσβολή φύλλων από τον Apiognomoniα
Κλαδοσπορίωση
Έλκος κλαδίσκων
Έλκος από Leucostomα
Πολυστίγμωση
Λοιπές μυκητολογικές ασθένειες των πυρηνόκαρπων
Προκαρυωτικέs Ασθέvειεs
Βακτηριακό έλκος των πυρηνόκαρπων
Υπερπλαστικό έλκος αμυγδαλιάς
Καρκίνος πυρηνόκαρπων
Αδροβακτηρίωση των πυρηνόκαρπων
Ευρωπαϊκός ίκτερος των πυρηνόκαρπων
Ιολογικέs Ασθέvειεs
Ιός της ευλογιά της δαμασκηνιάς (plum pox virus, PPV)
Ιός της νεκρωτικής δακτυλιωτής κηλίδωσης των πυρηνόκαρπων (prunus necrotic ringspot virus, PNRSV)
Διάφορες ιολογικές ασθένειες
Ασθένειες που οφείλονται σε ιοειδή
Λανθάνον μωσαϊκό της ροδακινιάς (Peach latent mosaic viroid, PLMVd)
Μη Μεταδοτικέs Ασθέvειεs
Τροφοπενίες
Λοιπές μη μεταδοτικές ασθένειες
Ασθένειεs των Εσπεριδοειδών
Μυκητολογικέs Ασθέvειεs
Κορυφοξήρα
Ανθράκωση
Τήξεις σπορείων και φυταρίων
Κομμίωση του λαιμού
Σηψιρριζίες
Σεπτορίωση
Αλτερναριώσεις
Σήψεις καρπών
Νέκρωση βραχιόνων
Ίσκα των εσπεριδοειδών
Ασθένειες καραντίνας
Προκαρυωτικέs Ασθέvειεs
Προσβολή κλάδων και κηλίδωση καρπών
Στάμπορν ή μεταδοτική μικροφυλλία
Πρασίνισμα των εσπεριδοειδών
Ποικιλοχρωματική χλώρωση
lολογικέs Ασθέvειεs
Ιός της τριστέτσας των εσπεριδοειδών (Citrus tristeza virus, CTV)
Ομάδα των Ψωρώσεων
Ασθένειες που οφείλονται σε ιοειδή
Ιοειδές της εξωκορτίδας των εσπεριδοειδών (Citrus exocortis viroid, CEVd)
Καχεξία - Ξυλοπόρωση (Cachexia - Xyloporosis) (hop stunt viroid, HSVd)
Aσθένειες οφειλόμενες σε διάφορα ιοειδή (Ξυλοπόρωση ή καχεξία κ ,ά.)
Εμβολιομεταδιδόμενες ασθένειες αγνώστου αιτιολογίας
Μη Μεταδοτικέs Ασθέvειεs
Τροφοπενίες
Κηλίδα ύδατος
Χαλάρωση και καθίζηση του φλοιού
Ελαιοκυττάρωση
Τοξικότητα χλωριούχων
Κηλίδες κόμμεος
Καρπόπτωση προ της συγκομιδής
Ζημιές από χαμηλές θερμοκρασίες
Λοιπές μη μεταδοτικές ασθένειες
Ασθένειεs τns Ελιάs
Μυκητολογικέs Ασθέvειεs
Κυκλοκόνιο
Γλοιοσπόριο
Βούλα
Αδρομυκώσεις
Σηψιρριζίες
Κερκόσπορα
Eutypa
Ίσκα
Διάφορες μυκητολογικές ασθένειες
Προκαρυωτικέs Ασθέvειεs
Καρκίνωση ή φυματίωση
Ασθένειες που οφείλονται σε φυτοπλάσματα
lολογικέs Ασθέvειεs
Μη Μεταδοτικέs Ασθέvειεs
Τροφοπενία βορίου
Τροφοπενία καλίου
Διάφορες μη μεταδοτικές ασθένειες
Ασθένειεs τns Αµπέλου
Μυκητολογικέs Ασθέvειεs
Περονόσπορος
Ωίδιο
Φώμοψη
Σύμπλοκο ίσκας
Τεφρά σήψη
Νέκρωση βραχιόνων
Σηψιρριζίες
Αδρομύκωση
Διάφορες μυκητολογικές ασθένειες
Προκαρυωτικέs Ασθέvειεs
Βακτηριακή νέκρωση
Καρκίνος
Ίκτεροι της Αμπέλου
Ασθένεια Pierce
lολογικέs Ασθέvειεs
Μολυσματικός εκφυλισμός (grapevine fanleaf virus, GFLV)
Aσθένεια της συστροφής ή του καρουλιάσματος των φύλλων της αμπέλου
Διάφορες ιολογικές ασθένειες
Μη Μεταδοτικέs Ασθέvειεs
Τροφοπενίες
Ξήρανση της ράχης των βοτρύων
Τοξικότητες
Ανθόπτωση-μειωμένη καρπόδεση-ανισορραγία
Ζημίες από χαμηλές και υψηλές θερμοκρασίες
Περιγραφή της συμπτωματολογίας και αιτιολογίας των αντίστοιχων ασθενειών, της βιολογίας των παθογόνων αιτίων, καθώς και της επιδημιολογίας και της καταπολέμησής τους.
Εργαστήριο
Δέκα (10) εργαστηριακές ασκήσεις στα πλαίσια του μαθήματος αφορούν σε εργασία μέσα στο εργαστήριο με ξηρά και φρέσκα/νωπά δείγματα ασθενών καρποφόρων δένδρων, προσβεβλημένων με διάφορα φυτοπαθογόνα αίτια. Πραγματοποιείται παρατήρηση και αναγνώριση των συμπτωμάτων, των σημείων (όπου αυτά υπάρχουν - δια γυμνού οφθαλμού, στερεοσκοπίου και μικροσκοπίου), των φυτοπαθογόνων αιτίων (μύκητες, βακτήρια, ιοί, ιοειδή, φυτοπλασματα και μη παρασιτικά αίτια) σημαντικών ασθενειών καρποφόρων δένδρων και αμπέλου. Οι φοιτητές εκπαιδεύονται στη μεθοδολογία διάγνωσης των ασθενειών. Εργαστηριακές ασκήσεις διεξάγονται στο εργαστήριο και στον αγρό, στα πλαίσια εκπαιδευτικής εκδρομής, σε οπωρώνες και αμπελώνες της Στερεάς Ελλάδας και της Θεσσαλίας.
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος (θεωρία και εργαστήριο), οι φοιτητές θα πρέπει να είναι σε θέση (περιγραφικός δείκτης 6, 7 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων) να: Περιγράφουν τη συμπτωματολογία, αιτιολογία, βιολογία και επιδημιολογία των κυριότερων μυκητολογικών, προκαρυωτικών, ιολογικών και μη παρασιτικών ασθενειών των μηλοειδών (μηλιά, αχλαδιά, κυδωνιά), πυρηνοκάρπων (ροδακινιά, βερικοκιά, κερασιά, δαμασκηνιά, αμυγδαλιά), ελιάς, εσπεριδοειδών και αμπέλου.Γνωρίζουν τις αρχές ολοκληρωμένης αντιμετώπισης των ασθενειών καρποφόρων δένδρων και αμπέλου (καλλιεργητικά μέτρα, χημική, βιολογική και συνδυασμένη αντιμετώπιση).Έχουν κατανοήσει τη βιολογία και την επιδημιολογία των ασθενειών πολλών καρποφόρων δένδρων και αμπέλου και να κατέχουν δεξιότητες που αφορούν σε παρατήρηση συμπτωμάτων, αναγνώριση σημείων μέσω στερεοσκοπικής και μικροσκοπικής παρατήρησης σπορίων και καρποφοριών, προκειμένου να οδηγηθούν στη σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση των αντίστοιχων ασθενειών. Έχουν τη δυνατότητα να ενημερώνονται και να αξιολογούν θέματα αιχμής που αφορούν σε ασθένειες καρποφόρων δένδρων και αμπέλου.
Το Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής (ΕΦΠ) του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΓΠΑ) είναι το πρώτο αμιγές Πανεπιστημιακό Τμήμα Φυτικής Παραγωγής στην Ελλάδα και ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1989 (Π.Δ. 377/16-6-89, ΦΕΚ 166Α΄)
