Τομέας Κηπευτικών Καλλιεργειών Ανθοκομίας & Αρχιτεκτονικής Τοπίου
Διευθύντρια Τομέα: Αναπ. Καθηγήτρια Α. Παρασκευοπούλου
Τηλ.: 2105294551
E-mail: aparas@aua.gr
Ο Τομέας Κηπευτικών Καλλιεργειών Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου ιδρύθηκε το 2002 (ΦΕΚ 148Β/ 12.02.2002). Αποτελείται από δύο Εργαστήρια τα οποία ιδρύθηκαν το 1978 (ΠΔ υπ’αριθ. 92 ΦΕΚ 19Α/ 17.02.1978):
- Εργαστήριο Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου
- Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών
Ο Τομέας Κηπευτικών Καλλιεργειών Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου συντονίζει τη διδασκαλία μέρους του γνωστικού αντικειμένου του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής (ΤΕΦΠ) του Γεωπονικού Πανεπιστημίου που αντιστοιχεί στα πεδία επιστημών των δύο κατευθύνσεων του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών (ΠΠΣ) του 9ου εξαμήνου του ΤΕΦΠ: «Κηπευτικών Καλλιεργειών» και «Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου».
Τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής με αντικείμενα που αφορούν το Τομέα είναι τα ΠΜΣ με τίτλο:
«Αρχιτεκτονική Τοπίου» το οποίο είναι διετές και έχει διαπίστευση από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των Αρχιτεκτόνων Τοπίου (IFLA Europe).
«Τομείς Αιχμής και Καινοτόμες Εφαρμογές στην Παραγωγή και Συντήρηση Οπωροκηπευτικών και Ανθοκομικών Ειδών» με ειδίκευση «Καλλιέργειες εκτός Εδάφους-Ιστοκαλλιέργεια, Υδροπονία, Φυτώρια» και «Ποιότητα - Μετασυλλεκτική Βιολογία και Τεχνολογία Καρπών, Λαχανικών και Ανθέων»
«Καλλιέργειες υπό Κάλυψη – Υδροπονία» το οποίο είναι Διιδρυματικό ΠΜΣ μεταξύ του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Στον Τομέα υπηρετούν επτά μέλη Δ.Ε.Π. και δύο μέλη Ε.ΔΙ.Π.
Εργαστήριο Ανθοκομίας & Αρχιτεκτονικής Τοπίου
Διευθύντρια : Καθηγήτρια Μαρία Παπαφωτίου
Αντικείμενο - Σκοπός :
Aντικείμενο του Εργαστηρίου Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου είναι η διδασκαλία και έρευνα σε:
Τεχνικές καλλιέργειας όλων των σημαντικών για την Ελλάδα ανθοκομικών ειδών υπαίθρου και υπό κάλυψη, καλλιέργειες εκτός εδάφους, εφηρμοσμένη φυσιολογία της ανάπτυξης και παραγωγής των φυτών, μέθοδοι πολλαπλασιασμού-μικροπολλαπλασιασμού, μετασυλλεκτικοί χειρισμοί και φυσιολογία των προϊόντων μετά τη συγκομιδή, ανθοδετική, εισαγωγή νέων ειδών στην καλλιέργεια, καθώς και βιολογία, καλλιέργεια και διαχείριση χλοοταπήτων.
Η θεωρητική και εφαρμοσμένη αντιμετώπιση του σχεδιασμού του Τοπίου σε αστικό, γεωργικό και δασικό περιβάλλον, η εκπόνηση μελετών εγκατάστασης πρασίνου σε πάρκα, αθλητικές εγκαταστάσεις, κήπους κ.ά., η αποκατάσταση των ζημιών του τοπίου από μεγάλα τεχνικά έργα (οδοποιία κ.ά.), η ανάπλαση και αξιοποίηση υποβαθμισμένων περιοχών (ΧΥΤΑ, Λατομεία κ.ά.), με σκοπό την ένταξή τους στο φυσικό περιβάλλον και η σύνταξη μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Έρευνα-εξοπλισμός:
Το Εργαστήριο Ανθοκομίας & Αρχιτεκτονικής Τοπίου στεγάζεται στο Κτίριο Κριμπά και διαθέτει βοτανικό κήπο-ανθοκομείο, δύο θερμοκήπια με αυτοματισμούς, πειραματικό αγρό, πειραματικά φυτοδώματα, πλήρως εξοπλισμένο εργαστήριο ιστοκαλλιέργειας, εργαστήριο εδαφικών αναλύσεων, θαλάμους σταθερών συνθηκών ανάπτυξης φυτών (5), υγρό χρωματογράφο (HPLC-DAD), φυγόκεντρο υψηλών ταχυτήτων και ρυθμιζόμενης θερμοκρασίας, ξηραντήρια (3), στερεοσκόπιο, μικροσκόπιο, ηχόμετρο, αισθητήρες προσδιορισμού και καταγραφής εδαφικής υγρασίας, πορόμετρο, αυτόματους καταγραφείς θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας αέρα και εδάφους, καταγραφικό CO2, λογισμικά μέτρησης φυλλικής επιφάνειας, ηχοβολιστικό, μετρητή δείκτη NDVI, μετρητή δείκτη φυλλικής επιφάνειας LAI, φορητό όργανο μέτρησης φθορισμού χλωροφύλλης, μετρητή χλωροφύλλης (SPAD), εργαλεία και μηχανήματα συντήρησης αγρού και κήπου, διάφορα μικρότερα όργανα, καθώς και δύο (2) αίθουσες διδασκαλίας με σχεδιαστήρια (αίθουσες σχεδίου) εξοπλισμένες με όλα τα απαιτούμενα οπτικοακουστικά μέσα διδασκαλίας, ηλεκτρονικούς υπολογιστές με σχεδιαστικά λογισμικά, εκτυπωτές σχεδίων/plotter, έγχρωμους εκτυπωτές και φωτοτυπικό μηχάνημα.
Προσωπικό
Ερευνητικά Προγράμματα Εργαστηρίου
DEMOCRATIC LANDSCAPE TRANSFORMATION: TOWARDS AN OPEN LANDSCAPE ACADEMY
URBAN HEAT WATCH. Παρατηρητήριο Αστικού Πρασίνου και Κλιματικής Ανθεκτικότητας
Δημοσιεύσεις - Συνέδρια Εργαστηρίου
Konstantinos Bertsouklis, Georgia Vlachou, Marina Trigka and Maria Papafotiou
https://doi.org/10.3390/horticulturae8100889
Konstantinos Bertsouklis, Stella Tsopela, Apostolos-Emmanouil Bazanis and Epameinondas Kartsonas
Alexopoulos, A.A., Kartsonas, E., Karras, S., Mavrommati, E., Petropoulos, S.A., Papafotiou, M. (2023). In Vitro Propagation of Origanum scabrum (Boiss. & Heldr.): An Endemic Medicinal Plant of Greece. Plants 12, 2118
Bertsouklis, K., Vazaka-Vodena, D., Bazanis, A.-E. and Papafotiou, M. (2023). Studies on Seed Germination and Micropropagation of Ebenus sibthorpii, an Endemic Shrub of Greece with Potential Ornamental Use. Horticulturae 9, 1300
Kanellou, E., Papafotiou, M., Economou, G., Ntoulas, N. (2023). Soil Solarization as an Alternative Weed Control Method for Archaeological Sites in the Mediterranean Region. Sustainability 15(14), 11324
Martini, A.N., Papafotiou, M., Massas, I., Chorianopoulou, N. (2023). Growing of the Cretan Therapeutic Herb Origanum dictamnus in The Urban Fabric: The Effect of Substrate and Cultivation Site on Plant Growth and Potential Toxic Element Accumulation. Plants 12, 336.
Martini, A.N.; Papafotiou, M. (2023). In Vitro Seed and Clonal Propagation of the Mediterranean Bee Friendly Plant Anthyllis hermanniae L. Sustainability 15, 4025
Papafotiou, M. Vlachou, G. and Martini, A.M. (2023). Investigation of the Effects of the Explant Type and Different Plant Growth Regulators on Micropropagation of Five Mediterranean Salvia spp. Native to Greece. Horticulturae 9, 96
Kanellou, E., Papafotiou, M., Saitanis, C. and Economou, G. (2024). Ecological Analysis and Opportunities for Enhancement of the Archaeological Landscape: The Vascular Flora of Seven Archaeological Sites in Greece. Environments, 11, 16
Bazanis, A.-E. and Papafotiou, M. (2024). In Vitro Germination, Micropropagation and Addressing the Hyperhydricity of the Balkan Native Dianthus cruentus, a Plant with High Ornamental and Xeriscaping Potential. Horticulturae 10, 813
Vlachou, G. and Papafotiou M. (2025). Efficient Micropropagation Using Different Types of Explant and Addressing the Hyperhydricity of Ballota acetabulosa, a Mediterranean Plant with High Xeriscaping Potential. Horticulturae 2025, 11, 390.
Martini, A.N. and Papafotiou, M. (2025). Comparative Evaluation of Crithmum maritimum and Origanum dictamnus Cultivation on an Extensive Urban Green Roof. Land 14, 195.
Paraskevopoulou A.T., Tsarouchas P., Londra P.A. and Kamoutsis A.P. 2020. The Effect of Irrigation Treatment on the Growth of Lavender Species in an Extensive Green Roof System. Water, 12, 863. https://doi.org/10.3390/w12030863
Paraskevopoulou A.T., Kontodaimon Karantzi A., Liakopoulos G., Londra P.A. and Bertsouklis K., 2020. The Effect of Salinity on the Growth of Lavender Species. Water, 12, 618. https://doi.org/10.3390/w12030618
Tassoula, L., Papafotiou, M., Liakopoulos, G. Cultivation of the herb Origanum dictamnus in an urban extensive green roof under different substrate types and irrigation frequencies (2021) Acta Horticulturae, 1327, pp. 495-500.
εδώ γραφουμε την σύντομη περίληψη της δημοσίευσης εδώ γραφουμε την σύντομη περίληψη της δημοσίευσης εδώ γραφουμε την σύντομη περίληψη της δημοσίευσης
Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών
Το Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών (ΕΚΚ) του ΓΠΑ ιδρύθηκε με απόφαση την Ένωσης Καθηγητών της τότε ΑΓΣΑ (Ανώτατή Γεωπονική Σχολή Αθηνών) το 1979. Το νεοσύστατο εργαστήριο άρχισε να λειτουργεί από το Φεβρουάριο του 1982 όταν ανέλαβε υπηρεσία ο νεοεκλεγής καθηγητής Δρ. Χρίστος Ολύμπιος ο οποίος υπήρξε και ο πρώτος διευθυντής του Εργαστηρίου με θητεία από το 1982- μέχρι το 2009. Όταν η ΑΓΣΑ μετεξελίχθηκε σε Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΓΠΑ) και διαχωρίσθηκε σε τμήματα, το ΕΚΚ εντάχθηκε στο Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής (ΕΦΠ).
Στον εκπαιδευτικό τομέα, από το ξεκίνημα τα μαθήματα που παρείχε το ΕΚΚ στους φοιτητές της τότε ΑΓΣΑ ήταν η Γενική Λαχανοκομία και η Ειδική Λαχανοκομία. Καθώς δεν υπήρχαν υποδομές, άρχισαν να δημιουργούνται: ο εκπαιδευτικός υπαίθριος Λαχανόκηπος, το πρώτο θερμοκήπιο, καθώς και αίθουσα εργαστηρίων για την εκπαίδευση φοιτητών και τη διεξαγωγή έρευνας επί των κηπευτικών. Στη συνέχεια κατασκευάστηκε ένα γυάλινο θερμοκήπιο και εξοπλίστηκαν οι αίθουσες των εργαστηρίων με επιστημονικά όργανα και μηχανήματα τα οποία περιγράφονται σε ξεχωριστή θέση στην παρουσίαση του Εργαστηρίου.
Με την πάροδο του χρόνου στο Εργαστήριο εκλέχθηκε και διορίσθηκε και νέο Διδακτικό-Ερευνητικό Προσωπικό εκτός από τον καθηγητή Χρίστο Ολύμπιο
Προσωπικό
Ερευνητικά Προγράμματα Εργαστηρίου
VF2FARM
TOMRES Horizon 2020
TRUE Horizon 2020
VEGADAPT
ΒΙΟ-ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ
RADIANT Horizon H2020
Δημοσιεύσεις - Συνέδρια Εργαστηρίου
Voutsinos, O., Mastoraki, M., Ntatsi, G., Liakopoulos, G., Savvas, D. Comparative assessment of hydroponic lettuce production either under artificial lighting, or in a mediterranean greenhouse during wintertime (2021) Agriculture (Switzerland), 11 (6), art. no. 503.